مدل سازی نقش میانجی سواد سلامت در ارتباط طرحواره های ناسازگار اولیه با راهبردهای مقابله ای بیماران مبتلا به سرطان
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 32
فایل این مقاله در 18 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_SJSPH-22-4_005
تاریخ نمایه سازی: 14 مرداد 1404
چکیده مقاله:
زمینه و هدف: بیماران مبتلا به سرطان با تنش های روانی و جسمی متعددی مواجه هستند که متغیرهای مختلفی از انواع روانشناختی، اجتماعی، اقتصادی و پزشکی در آن دخیل هستند. هدف پژوهش حاضر بررسی مدل مفهومی تاثیر طرحواره های ناسازگار اولیه بر راهبردهای مقابله ای با در نظر گرفتن نقش میانجی سواد سلامت در بیماران مبتلا به سرطان بود.
روش کار: این پژوهش توصیفی- همبستگی مبتنی بر روش مدلسازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری شامل بیماران ۲۰ تا ۶۰ ساله مبتلا به سرطان مراجعه کننده به مراکز درمانی خصوصی شهر تهران از ۱ اردیبهشت تا ۳۰ شهریور سال ۱۴۰۳ بوده؛ که ۶۶۵ نفر با روش نمونهگیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدهاند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامههای طرحواره های ناسازگار اولیه (۱۹۹۸)، سواد سلامت بزرگسالان (۱۴۰۱) و مقابله با شرایط پراسترس (۱۹۹۰) استفاده شده است. تحلیل داده ها در سطح معناداری ۰۵/۰ با روش مدسازی معادلات ساختاری، در نرمافزارهای SPSS۲۵ و Amos۲۴ انجام شد.
نتایج: طرحواره های ناسازگار اولیه رابطه منفی معناداری با سواد سلامت دارند(۰۰۱/۰ P<، ۸۴/۰-β =)، و با راهبردهای مقابله ای رابطه مثبت معنادار (۰۰۱/۰ P< ، ۲۵/۰β =) همچنین سواد سلامت با راهبردهای مقابله ای رابطه منفی معنادار داشت (۰۰۱/۰ P< ، ۸۳/۰-β =) و نقش میانجی معناداری در ارتباط میان طرحواره های ناسازگار اولیه و راهبردهای مقابله ایفا کرد (۰۰۱/۰>P، ۲۵/۰ β =). شاخص های برازش مدل ( ۹۱۶/۰=GFI، ۹۱/۰=IFI، ۹۰۹/۰=CFI و ۰۷۸/۰ RMSEA=) نشان دهنده انطباق مطلوب مدل با داده ها بود .
نتیجهگیری: طرحواره های ناسازگار اولیه با تضعیف سواد سلامت و شکل گیری راهبردهای مقابله ای غیرسازگارانه در بیماران مبتلا به سرطان مرتبط هستند. ارتقای سواد سلامت می تواند به عنوان متغیرمیانجی در تعدیل اثرات منفی این طرحواره ها، نقش مهمی در بهبود راهبردهای مقابله ای ایفا کند. استفاده از مداخلات آموزشی برای افزایش سواد سلامت می تواند در فرآیند روان درمانی و توان بخشی این بیماران مفید واقع شود.
کلیدواژه ها:
Early Maladaptive Schemas ، Coping Strategies ، Health Literacy ، Cancer ، طرحواره های ناسازگار اولیه ، راهبردهای مقابله ای ، سواد سلامت ، سرطان
نویسندگان
جواد سیاه مشتهء
PhD. Student, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
محمود زیوری رحمان
Assistant Professor, Department of Educational Sciences and Counseling, Sayyed Jamaleddin Asadabadi University, Asadabad, Iran
نیلوفر میکائیلی
Professor, Department of Psychology, University of Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :