رابطه رویکردهای طراحی شغل (رویکردهای مکانیکی و انگیزشی) با نگرش های شغلی در مجموعه ای از مشاغل

چکیده: مطالعات اخیر اهمیت تفاوت بین انواع مختلف طراحی کار برمبنای انگیزش و نگرش های شغلی را مشخص کرده اند. به همین دلیل این پژوهش با هدف بررسی رابطه رویکردهای طراحی شغل (رویکردهای مکانیکی و انگیزشی) با نگرشهای شغلی (رضایت شغلی، درگیری در کار و تعهد سازمانی) در مجموعه ای از مشاغل انجام شد. شرکت کنندگان در تحقیق حاضر متصدیان ۱۲۵ شغل عملیاتی و کارشناسی (۴۰ شغل از مجموع مشاغل شرکت اتومبیل سازی سایپا، ۴۰ شغل از مجموع مشاغل صنایع فولاد، ۲۰ شغل از صنایع نظامی، ۲۵ شغل از مجموع مشاغل شرکت ملی گاز و نفت) بودند که هر شغل توسط سه مشاهده گر آموزش دیده مورد مشاهده قرار گرفت. ابزار مورد استفاده مشاهده گران، پرسشنامه طراحی شغل چند روشی (MJDQ) بود که توسط کمپیون و تایر (۱۹۸۵) تدوین گردیده است. شاخص توصیف شغل (JDI)، مقیاس تعهد سازمانی و مقیاس درگیری در کار نیز توسط شرکت کنندگان پاسخ داده شد. یافته های تحقیق نشان دادند که رویکرد انگیزشی با متغیرهای ملاک (رضایت شغلی، درگیری در کار و تعهد سازمانی) همبستگی مثبت دارد، رویکرد مکانیکی با متغیرهای ملاک همبستگی منفی دارد و رویکرد انگیزشی همبستگی منفی با رویکرد مکانیکی دارد. هرچند رابطه مجموعه رویکردهای طراحی شغل با نگرشهای شغلی معنی دار است اما جهت گیری آن برای رویکرد مکانیکی منفی و برای رویکرد انگیزشی مثبت است و نشان می دهد که دو رویکرد دارای جهت گیری متفاوت اند. براین مبنا استفاده از مزایای طراحی مکانیکی باید با طراحی انگیزشی درهم تنیده شود تا رضایت، تعهد و درگیری شغلی کارکنان کاهش نیاید.

کلیدواژه ها:

کلیدواژه ها: تعهد سازمانی ، درگیری در کار ، رضایت شغلی ، رویکرد انگیزشی طراحی شغل ، رویکرد مکانیکی طراحی شغل