کابرد سلولهای بنیادی مزانشیمی در کاهش آسیبهای پوستی ناشی از پرتو درمانی (رادیودرماتیت)

سلولهای بنیادی به عنوان اجزای کلیدی در توسعه، ترمیم و بازسازی بافتهای بدن توانایی تمایز به انواع سلولهای تخصصی و خودنوزایی را دارا هستند. این ویژگیها آنها را به گزینه ای امیدوار کننده برای درمان بسیاری از بیماریها تبدیل کرده است. یکی از کاربردهای نوین سلولهای بنیادی، استفاده از آنها در درمان آسیبهای ناشی از پرتودرمانی است. پرتودرمانی یکی از روشهای رایج در درمان سرطان است که گرچه در نابودی سلولهای سرطانی موثر است، اما می تواند بافتهای سالم اطراف تومور را نیز تحت تاثیر قرار داده و منجر به عوارضی چون رادیودرماتیت شود. رادیو درماتیت یا آسیب پوستی ناشی از تابش، عارضه ای شایع و ناتوان کننده است که تا ۹۵٪ بیماران تحت پرتودرمانی آن را تجربه می کنند. تحقیقات اخیر نشان داده اند که سلولهای بنیادی مزانشیمی (MSCS) می توانند با تعدیل پاسخهای التهابی و اثرات ضد فیبروزی، نقش موثری در کاهش شدت و تسریع بهبود این آسیبها ایفا کنند. مطالعات پیش بالینی و حیوانی نتایج امیدوار کننده ای در استفاده از MSCS مشتق از منابع مختلف نظیر چربی، بند ناف و لثه نشان داده اند. این سلولها نه تنها باعث کاهش التهاب و فیبروز شده اند بلکه فرآیند ترمیم پوست را از طریق مسیرهای مولکولی مانند EGFR/STAT۳ تسریع کرده اند. با وجود پیشرفتهای مهم، همچنان نیاز به مطالعات بالینی گسترده تر برای تایید اثر بخشی و ایمنی این روشها وجود دارد. این مقاله مروری به بررسی نقش سلولهای بنیادی مزانشیمی در کاهش اثرات جانبی پرتودرمانی، به ویژه در زمینه آسیبهای پوستی می پردازد.

کلیدواژه ها:

سلولهای بنیادی مزانشیمی ، پرتودرمانی ، رادیو درماتیت