ارزیابی محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل با استفاده از روش فائو - پنمن – مانتیث درشاهرود

به مجوع مقدار تبخیراز سطح خاک و مقدار آبی که از طریق ریشه های گیاه جذب و از سطح شاخ و برگ تعرق می شود، تبخیرتعرق گفته می شود. تبخیر- تعرق جزِء اصلی چرخه هیدرولوژی است و ازآنجایی این پدیده باعث اتلاف آب می گردد، لذا تعیینمقدارآن و عوامل موثر بر آن در مناطق خشک و نیمه خشک از اهمیت ویژه ای بر خودار است. انجام آنالیز حساسیت بر روی معادله فائو - پنمن - مانتیث علاوه بر شناخت بهتر پدیده تبخیر و تعرق، به شناخت عوامل تاثیر گذارتر در هر منطقه کمک فراوان میکند. طی بررسی انجام شده مشخص شد که در ایستگاه سینوپتیک شاهرود دمای بیشینه به عنوان پارامتر اقلیمی اول،تابش خورشیدی پارامتر اقلیمی دوم، باد پارامتر سوم و دمای کمینه به عنوان پارامتر چهارم بر تغییرات تبخیر و تعرق موثر هستند. نقش دمای بیشینه و تابش خورشیدی، مهم تر از سایر پارامترهای اقلیمی است و تاثیرگذاری بیشتری بر تبخیر و تعرق دارد. چنانچه دمای بیشینه و یا تابش خورشیدی در مقطع زمانی مشخصی تشدید شود، افزایش شدید در تبخیر و تعرق مرجع رخ می دهد. این نکته به بازنگری در تقویم آبیاری محصولات کشاورزی در منطقه خواهد انجامید و خواهد توانست از بروز تنش آبی و کاهش احتمالی محصول جلوگیری کند. بنابراین پیشنهاد می گردد. 1- روش فائو پنمن مانتیث عموما در همه اقلیم ها برآورد یکسانی ازETدارد و بهعنوان روش مورد اعتماد جهت تخمینETمعرفی گردد. 2- پیش بینی مقدار تاثیر اقلیم بر مولفه های بیلان آبی خصوصا تبخیر و تعرق بوسیله تدوین مدل های ریاضی، فیزیکی تعیین گردد.

کلیدواژه ها:

تبخیر - تعرق پتانسیل ، فائو- پنمن-- مانتیث ، متغیر اقلیمی ، سینوپتیک ، ایستگاه شاهرود