مسئولیت مدنی و کیفریناشی از خطای پزشکی در حقوق ایران با تکیه بر فقه امامیه

پژوهش حاضر در رابطه با مسئولیت مدنی پزشکان در فقه امامیه و حقوق ایران انجام شده است، طرف دیگر صدمه و حتی فوت بیمار است. فقها در خصوص عمل طبیب حاذق و متخصصی که عمل او مشروط به اذن مریض، مطابق با مقررات پزشکی و موازین فنی بوده و به عبارت دیگر بدون تقصیر، باعث ورود خسارت به بیمار می گردد، قائل به دو نظر هستند. مشهور فقها حکم به ضمان طبیب کرده و چاره ای آن را اخذ برائت از بیمار می دانند و عده ای نیز حکم به عدم ضمان طبیب داده اند. بعبارتی پزشکی که در معلاجات خود کوتاهی کند بنا به اجماع فقها دارای مسئولیت می باشد. اما اگر اقدام پزشک با وجود اذن در معلاجه و رعایت کلیه موازین تخصصی، اتفاقا موجب فوت شود، فقها قائل به مسئولیت پزشک نمی باشند. مطابق قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ نیز پزشکی که با رعایت نظامات دولتی و اذن بیمار یا نماینده قانونی او اقدام به عمل جراحی کند و موجب آسیب به بیمار شود مسئولیتی ندارد جز اینکه مرتکب تقصیر شر شود. براساس نتایج این مطالعه، پزشکی که از بیمار یا نماینده قانونی رضایت و برائت اخذ کرده باشد مبرا از مسئولیت است در غیر این صورت دارای مسئولیت خواهد بود. لذا مسئولیتی که برای ضمان پزشک مقرر شده از نوع تعهد به وسیله بوده و در صورت احراز تقصیر، مسئول قلمداد می شود.

کلیدواژه ها:

مسئولیت مدنی ، مسئولیت کیفری ، خطای پزشکی ، فقه امامیه