ارزیابی فرهنگ ایمنی،بهداشت و محیط زیست دریک شرکت تولیدی

وقوع حوادث همه ساله باعث وارد آمدن خسارتهای مالی، جانی و محیط زیستی فراوان به سازمانهای مختلف میشود. علاوه برخسارتهای مستقیم و مشهود حوادث، که شامل مواردی نظیر خسارتهای وارد شده به تجهیزات و اموال میباشد، هزینه های دیگری نظیر کاهش اعتبار سازمان به عنوان هزینه های غیر مشهود به سازمانها تحمیل میگردد، درضمن بسیاری از حوادث مانند نقص عضو و یا از بین رفتن محیط زیست را نمی توان جبران نمود. با توجه به اهمیت موضوع سلامت نیروی کار در تمامی کشورها نیاز به مدیریت در دستیابی به روشهای منسجم بهبود شرایط کار بیش از پیش نمایان میشود. بررسیها نشان میدهد، فرهنگ ایمنی ضعیف در شرکتها عامل تعیین کننده حوادث میباشد. از سویی دیگر تغییر در رفتارها و نگرشهای افراد و تمرکز بیشتر آنها بر ایمنی تنها از طریق شکل گیری فرهنگ ایمنی تحقق یافته که شکل گیری این فرهنگ نیز مستلزم درک و شناسایی فرهنگ فعلی سازمان است. فرهنگ ایمنی شامل اعمال کلیه ارزشهای لازم در زمینه بهداشت شغلی و ایمنی، نگرشهای مؤثر و مفید در این زمینه، بکارگیری قوانین، سیستمها و روشهای مدیریت ومشارکت درجهت ایجاد محیط کاری سالم و ایمن میباشد. درحقیقت فرهنگسازی در زمینه ایمنی از طریق 1ـ ایجاد زمینه های فیزیکی و روانی ایمنی2ـ حمایت و نظارت قانونی3- تبلیغ و ترغیب افراد درسازمان امکان پذیر می‌باشد. ضمن اینکه مقوله HSE در ایران بحثی نوبنیاد است. به همین دلیل ساختار هویت بخشی به آن و همچنین اجرای قوانین HSE، همچون اجرایی کردن دیگر قوانین مستلزم فراهم نمودن ابزار، منابع و زیرساخت‌های مناسب است. فراهم آوردن امکانات، نیازمند بکارگیری منابع مالی، علمی و انسانی میباشد. بنابراین مدیریت استفاده ازاین منابع وامکانات بمنظور کاهش هزینه ها امری ضروری بحساب می آید. در این مقاله که با عنوان ارزیابی فرهنگ ایمنی، بهداشت و محیط زیست در یک شرکت تولیدی می باشد. با استفاده از روش طراحی پرسشنامه ایمنی و پرسش و پاسخ با پرسنل بعنوان یکی از روشهای ارزیابی فرهنگ ایمنی صورت گرفته است. نمره دهی به سوالات پرسشنامه بر اساس میزان اهمیت سوال که از نمره 2 تا 10 در نظر گرفته شد و در بهترین صورت کل نمرات ۴۵۰ می‌باشد، نمره فرهنگ ایمنی شرکت مورد مطالعه در حد فاصل ۲۵۰- ۱۲۵ قرار دارد که مفهوم آن این است که در این شرکت وضعیت فرهنگ ایمنی بد نیست، اما ضعف هایی وجود دارد که باعث شده است فرهنگ ایمنی به شکل بالا و قابل قبول نباشد، این ضعف ها در مدیریت کارخانه، آموزش ناکافی، در مورد روابط مدیر با کارکنان کارخانه و یا مشکلات روانی کارگران و … می‌باشد. از نقاط قوت شرکت مورد بررسی در زمینه فرهنگ ایمنی می‌توان به موارد نظیر شناخت مدیریت از دستگاه‌ها و خطرات بالقوه آنها در پذیرش موانع، بررسی حوادث و کاهش حوادث در منطقه ای که یک بار حادثه رخ داده اشاره کرد. این مطالعه نشان دهنده این موضوع است که استقرار فرهنگ ایمنی، بهداشت و محیط زیست در صنایع کشور نیاز به تلاش جدی تری دارد که منجر به کاهش خطرات و نتایج زیان بار آنها شود. موضوعی که افزایش ایمنی، رفاه و سلامتی پرسنل را در بر داشته، همچنین باعث کاهش آسیب‌های زیست محیطی گردد. در ضمن می توان الگوی استفاده شده در این پژوهش را با اندکی تغییر در سایر صنایع و شرکت ها (متناسب با وضعیت آنها) بکارگرفت.

کلیدواژه ها:

فرهنگ ایمنی ، ایمنی بهداشت و محیط زیست (HSE) ، ارزیابی ، کاهش حوادث ، پرسشنامه ایمنی