حق بقا و رشد کودکان در حقوق جزا

حق بقا و رشد کودکان یکی از اصول بنیادین حقوق بشر است که در اسناد بین المللی از جمله کنوانسیون حقوق کودک ( ۴۳۵۳ )و قوانین داخلی ایران مورد تاکید قرار گرفته است. این حقوق، شامل حق آموزش، بهداشت، آزادی بیان، حمایت از خشونت و آزار و حق برخورداری از یک محیط خانواده ای امن می باشد. با این حال، نقض این حقوق در اشکال مختلفی مانند کودک آزاری (جسمی، روحی، جنسی)، قاچاق کودکان، قتل، رها کردن و محرومیت از نیازهای اساسی همچنان از چالش های اساسی جوامع محسوب می شود. در نظام حقوقی ایران، قانون حمایت از کودکان و نوجوانان و قانون مجازات اسلامی، جرایم مرتبط با نقض حقوق کودکان را جرم انگاری کرده و ضمانت اجراهای کیفری متعددی برای آن ها پیش بینی نموده است. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی و استفاده از روش اسنادی، به بررسی مبانی قانونی حمایت از حقوق کودکان در ایران پرداخته و با تحلیل جرم شناختی این حوزه، کارآمدی سیاست های کیفری موجود را ارزیابی می کند. یافته ها نشان می دهند که با وجود تصویب قوانین حمایتی، خالهای اجرایی، ضعف در سیاست های پیشگیرانه، و تاثیرگذاری عوامل اجتماعی و اقتصادی، کارآمدی این قوانین را محدود کرده است. علاوه بر این، بررسی تطبیقی با نظام های حقوقی دیگر نشان می دهد که ترکیب مجازات های کیفری با راهکارهای حمایتی و بازپرورانه، اثربخشی باالتری در کاهش جرایم علیه کودکان دارد.

کلیدواژه ها:

حقوق کودکان ، حق بقا ، رشد کودکان ، جرم شناسی ، قانون اسلامی