الگوهای رشد شهری و عوامل موثر حاکم بر آن در منطقه کلان شهری تهران

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 11

فایل این مقاله در 12 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_JFAUP-29-3_002

تاریخ نمایه سازی: 20 تیر 1404

چکیده مقاله:

مناطق کلان شهری ایران به دلیل رشد سریع شهرنشینی الگوهای فضایی متفاوتی را تجربه کرده اند. در این میان، منطقه کلان شهری تهران نیز با رشد زیادی در خود کلان شهر و مناطق پیرامونی آن روبرو شده که به صورتبندی الگوهای فضایی خاصی در آن منجر شده است. از این رو، این مقاله به دنبال بررسی گونه های مختلف الگوهای رشد شهری و عوامل موثر حاکم بر آن است تا فهم بهتری از آن صورت گرفته و مسیر برای برنامه ریزی فضایی پایدار در منطقه باز شود. روش پژوهش کمی است و با استفاده از مدل اسلوث (SLEUTH)  و رگرسیون لجستیک الگوی فضایی رشد منطقه کلان شهری تهران و عوامل موثر حاکم بر آن طی سال های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۰ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد که طی دو دهه اخیر مساحت نواحی شهری و زمین های بایر افزایش یافته و زمین های کشاورزی، مراتع و باغات با کاهش مواجه شده است. الگوهای رشد این منطقه خطی و لبه ای بوده و شبکه راه و شیب از عوامل تاثیرگذار بر این الگوهای فضایی بوده اند. ضرایب گسترش، انتشار و زایش احتمال کم تری را برای مرکز توسعه جدید و رشد خود به خود در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد. در تغییرات نواحی ساخته شده فاصله از زمین های بایر، در تغییرات کاربری کشاورزی فاصله از راه های اصلی و در تغییرات اراضی بایر فاصله از زمین های کشاورزی بیشترین تاثیرگذاری را داشته اند.

کلیدواژه ها:

رشد شهری ، الگوهای فضایی ، عوامل رشد ، مدل SLEUTH ، منطقه کلان شهری تهران

نویسندگان

هاشم داداش پور

استاد گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

پیمان کرمی

کارشناس ارشد برنامه ریزی منطقه ای، گروه برنامه ریزی شهری و منطقه ای دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس ، تهران، ایران.

حسین شفیع زاده مقدم

دانشیار گروه مهندسی و مدیریت آب ، دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • تفکری، اکرم، وارثی، حمیدرضا. (۱۳۹۹). بررسی الگوی رشد شهرهای پیرامون ...
  • تعیین ضرایب موثر بر رشد شهری در مدل SLEUTH برای شهرستان های علی آباد، رامیان و آزاد شهر [مقاله ژورنالی]
  • زبردست، ا.، و حاجی پور، خ. (۱۳۸۸). تبیین فرآیند شکل ...
  • شناخت الگوی رشد کالبدی- فضایی شهر با استفاده از مدلهای کمی مطالعه موردی: شهرتهران) [مقاله ژورنالی]
  • Al-shalabi, M., Billa, L., Pradhan, B., Mansor, S., & Al-Sharif, ...
  • Angel, S., & Blei, A. M. (۲۰۱۶). The spatial structure ...
  • Arsanjani, J. J., Helbich, M., Kainz, W., & Boloorani, A. ...
  • Cheng, J., & Masser, I. (۲۰۰۳), Urban growth pattern modeling: ...
  • Cheng, Jianquan; Masser, Ian & Ottens, Henk. (۲۰۰۳). Understanding Urban ...
  • Dadashpoor, H., Azizi, P., & Moghadasi, M. (۲۰۱۹). Analyzing spatial ...
  • De la Luz Hernández-Flores, M., Otazo-Sánchez, E. M., Galeana-Pizana, M., ...
  • Dezhkam, S., Amiri, B. J., Darvishsefat, A. A., & Sakieh, ...
  • Dubovyk, O. (۲۰۱۰). Spatio-temporal analysis of ISs development. A case ...
  • Gong, J., Hu, Z., Chen, W., Liu, Y., & Wang, ...
  • Herold, M., Goldstein, N. C., & Clarke, K. C. (۲۰۰۳). ...
  • Hua, L., Tang, L., Cui, S., & Yin, K. (۲۰۱۴). ...
  • Huang, B., Zhang, L., Wu, B., (۲۰۰۹). Spatiotemporal analysis of ...
  • Peng, J., Zhao, M., Guo, X., Pan, Y., & Liu, ...
  • Poghosyan, A. (۲۰۱۸). Quantifying urban growth in ۱۰ post-Soviet cities ...
  • Rafiee, R., Mahiny, A. S., Khorasani, N., Darvishsefat, A. A., ...
  • Rienow, A., & Goetzke, R. (۲۰۱۴). Supporting SLEUTH–Enhancing a cellular ...
  • Rustiadi, E., Pravitasari, A. E., Setiawan, Y., Mulya, S. P., ...
  • Sietchiping, R. (۲۰۰۵, April). Prospective slum policies: conceptualization and implementation ...
  • Silva, E. A., & Clarke, K. C. (۲۰۰۲). Calibration of ...
  • Sutphin, W. T. (۲۰۱۳). Creating Sustainable Urban Land Use Patterns: ...
  • Torrens, P. M. (۲۰۰۰). How cellular models of urban systems ...
  • Vizzari, M. (۲۰۱۱). Peri-urban transformations in agricultural landscapes of Perugia, ...
  • Yea, C. D., & Yong, K. Z. (۲۰۰۷). The simulation ...
  • نمایش کامل مراجع