تحلیل جایگاه قانون اساسی مشروطه در دوران پهلوی اول

قانون اساسی بهترین وسیله جهت تحلیل ساختار قدرت و حقوق اساسی ملت در هر کشور است. پارهای از صاحبنظران قوانین اساسی را با سه الگوی قانون اساسی اقتدارگرا، قانون اساسی ایدئولوژیک و قانون اساسی دموکراتیک دستهبندی کرده اند. وقوع انقلاب مشروطه به عنوان طلیعهی ایران مدرن، به تاسیس قانون اساسی در ایران منجر شد. این قانون در طول تاریخ حیات خود، فراز و فرودهای بسیاری را تجربه نمود، که از جمله مهمترین آن ها روی کار آمدن رضا شاه بود. این مقاله جهت بررسی ساختار حقوقی دوران سلطنت پهلوی اول، با شیوه ای توصیفی تحلیلی به سراغ بررسی قانون اساسی مشروطیت رفته و بر اساس الگوهای سهگانه فوق، جایگاه قانون اساسی را در عصر رضا شاهی بررسی میکند. رهاورد این پژوهش نشان می دهد هرچند برخی اقدامات این برهه، دربردارندهی وجوهی از عقالنیت بوده، اما جایگاه قانون اساسی به عنوان نهادی دموکراتیک تضعیف شده و به شکلی صوری، ابزار مشروعیتبخش پهلوی اول بوده است. لذا بهترین الگو برای تحلیل وضعیت قانون اساسی مشروطیت در دورهی رضاشاه، الگوی قانون اساسی اقتدارگرا است.

کلیدواژه ها:

پهلوی اول ، قانون اساسی مشروطه ، قانون اساسی اقتدارگرا