تحلیل ریسک های عملیاتی بانک ها و نقش بازرسی داخلی در کاهش آن

این پژوهش، به تحلیل ریسکهای عملیاتی بانکها و بررسی نقش بازرسی داخلی در کاهش این ریسکها پرداخته شده است. هدف اصلی پژوهش، شناسایی عوامل ایجادکننده ریسک عملیاتی و ارائه راهکارهایی برای مدیریت و کاهش آن از طریق تقویت واحد بازرسی داخلی است. روش تحقیق این مطالعه به صورت ترکیبی از روشهای کمی و کیفی است. در بخش کیفی، با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته با مدیران ارشد، متخصصان بازرسی داخلی، و کارشناسان فناوری اطلاعات بانکها، اطلاعات اولیه جمع آوری شد. در بخش کمی، پرسشنامه های طراحی و توزیع شده میان کارکنان بانکهای منتخب. جامعه آماری این پژوهش شامل کارکنان و مدیران بانکهای تجاری و خصوصی فعال در ایران است. نمونه آماری با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شد و شامل ۰۱۱ نفر از کارکنان و مدیران بانکها بود. برای تحلیل داده های جمع آوری شده، از روش تحلیل آماری چندمتغیره و نرم افزار SPSS استفاده شد. همچنین از تحلیل رگرسیون چندگانه برای ارزیابی تاثیر عوامل مختلف بر ریسک عملیاتی استفاده شد. در بخش کیفی، داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون (Thematic Analysis) بررسی و کدگذاری شدند تا الگوهای کلیدی در مدیریت ریسک عملیاتی شناسایی شوند. یافته ها نشان داد که خطاهای انسانی، نقص در کنترل های داخلی، و آسیب پذیری های فناوری اطلاعات از مهم ترین عوامل ایجادکننده ریسک عملیاتی در بانکها هستند. همچنین مشخص شد که واحد بازرسی داخلی نقش موثری در کاهش این ریسکها از طریق نظارت بر فرآیندها، ارزیابی سیستم های فناوری اطلاعات، و آموزش کارکنان ایفا می کند. ضرایب همبستگی نشاندهنده ارتباط معنادار میان کیفیت عملکرد بازرسی داخلی و کاهش ریسک عملیاتی در بانکها بود.

کلیدواژه ها:

ریسک عملیاتی ، بازرسی داخلی ، بانکها ، مدیریت ریسک ، فناوری اطلاعات