اصول متافیزیکی در منطق موجهات آزاد

منطق آزاد منطقی غیرکلاسیک است که برخی قاعده های سور مربوط به منطق محمول ها را انکار می کند. درباره اهمیت این منطق بسیار نگاشته اند اما به اهمیت آن در منطق های موجهات بسیار کم پرداخته شده است. در این مقاله می خواهم به اهمیت منطق آزاد در منطق های موجهات (و نیز در منطق زمان) بپردازم. در منطق موجهات کلاسیک اصول متافیزیکی فراوانی اثبات می شوند که از دیدگاه فلسفی مورد تردیدند، مانند فرمول های بارکن، بوریدان، و عکس بارکن. این فرمول ها در منطق موجهات آزاد معادل دو اصل متافیزیکی قوی زیر هستند: ضرورت گرایی ‎ و بالفعل گرایی. این دو اصل در منطق زمان آزاد به صورت اصل های متافیزیکی دیگری ظاهر می شوند: سرمدگرایی و حال گرایی. از آنجا که این اصول و فرمول های بارکن و بوریدان در منطق های ‎«کلاسیک»‎ موجهات و زمان قضیه و قابل اثبات اند ناگزیر در این منطق هم ارز و هم توان اند، اما در منطق های ‎«آزاد»‎ موجهات و زمان، نه قابل اثبات اند نه هم ارز یا هم توان. از این رو، می توان روابط و نسب آن ها با یکدیگر را در منطق های آزاد به دست آورد و نشان داد که کدام یک از آن ها دیگری را نتیجه می دهد و افزودن هر یک از آن ها به عنوان اصلی متافیزیکی چه نتایجی در پی دارد.

کلیدواژه ها:

منطق آزاد ، منطق موجهات ، منطق زمان ، فرمول بارکن ، فرمول بوریدان ، عکس فرمول بارکن