نقد و بررسی منابع تاریخی فدک و سقیفه تا سده پنجم

شناخت منابع و نقد و اهمیت و ارزش آنها در تاریخ، راه پژوهش های علمی را مفتوح می سازد. حادثه سقیفه و فدک نقطه عطفی است برای تعیین حدود میان مذاهب اسلامی و ریشه در حیات اجتماعی مسلمین از پیش از بعثت و هجرت رسول الله صلی الله علیه و آله دارد. این وقایع با اواخر عمر رسول خدا صلی الله علیه و آله همراه بود و اخباریان گزارش این دوحادثه را به اشکال مختلف تک نگاری و یا در لابلای منابع صدر اسلام نگاشته اند. مورخان از سده دوم کتب مستقلی به نام السقیفه و یا السقیفه و فدک یا السقیفه و بیعه ابوبکر تا اوائل سده چهارم تدوین کرده بودند ولی طی ادوار مختلف این منابع مفقود شده است. لذا این سوال پبش می آید که با فقدان این تک نگاری ها، منابع آگاهی از حادثه سقیفه و فدک کدامند؟ این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی به این سوال پاسخ خواهد داد که با فقدان منابع مستقل در باره ماجرای سقیفه و فدک پس منابع آگاهی از این دو حادثه کدام هستند و ارزش و اهمیت آنهاچیست؟بدین سان حادثه سقیفه و فدک از سوی اخباریان و مورخان مورد توجه بود و تک نگاری های مستقل در این باره نگاشته شده بود ولی در گذر زمان ازسده هشتم هجری به بعد اثری از آنها نیست. ولی اطلاعات موثق و مفیدی در منابع و کتب سیره و مغازی، الطبقات، نسب، فتوح، محلی، حدیثی، کلامی تاریخی، تاریخ های عمومی، تاریخ الخلفا و تاریخی فرهنگی یافت می شود.

کلیدواژه ها:

سقیفه ، فدک ، تاریخ نگاری ، منابع تاریخی ، فاطمه زهرا