پاسخ های مورفولوژیک، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی انگور رقم 'بیدانه قرمز' پیوندی روی هفت پایه به تنش کم آبی، جهت شناسایی متحمل ترین ترکیب پایه و پیوندک

تنش خشکی یکی از مهمترین محدودیت ها در تولید محصولات کشاورزی، به خصوص باغبانی در نقاط مختلف جهان و ایران می باشد. با توجه به تغییرات اقلیمی که در چند سال اخیر اتفاق افتاده است، می توان با بررسی و انتخاب ارقام متحمل به تنش خشکی، تولید پایدار انگور در شرایط تنش آبی را فراهم نمود. به همین منظور، پژوهشی در طی سالهای۱۴۰۰-۱۳۹۷ در شرایط باغ و به صورت آزمایش اسپیلت پلات بر پایه بلوک کامل تصادفی با سه تکرار برای بررسی تاثیر تغییرپذیری پتانسیل آب خاک برصفات ریخت شناختی، فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام انگور متحمل تا حساس به خشکی انجام شد. تیمارها شامل هفت رقم انتخابی انگور ('بیدانه قرمز'، 'بیدانه سفید'، 'رشه '،'ساهانی '، 'کره رویه'، 'مولایی ' و 'چفته') به عنوان پایه، و پیوندک رقم'بیدانه قرمز' و سه سطح تنش خشکی، شامل رطوبت زراعی (شاهد)، ۷۵ درصد (تنش متوسط) و ۵۵ درصد (تنش شدید) تخلیه رطوبت زراعی بودند. در این تحقیق، صفات تعداد برگ، طول شاخه، سطح برگ، وزن تر و خشک برگ، تراکم روزنه، نشت یونی، میزان پایداری غشای سلولی، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل، کارتنوئید، پرولین، کربوهیدرات محلول، میزان مالون دی آلدئید و کاتالاز اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و رقم بر صفات سطح برگ، محتوای نسبی آب برگ، کربوهیدرات محلول، پرولین، کلروفیل کل، کارتنویید، کاتالاز و مالون دی آلدئید مورد بررسی در سطح یک درصد معنی دار بود. همچنین، اثرات ساده تنش خشکی بر صفات تعداد برگ، طول شاخه، وزن تر برگ، تراکم روزنه، نشت یونی و پایداری غشای سلولی معنی دار بود. با تنش آبی شدیدتر، میزان پرولین و کاتالاز افزایش و میزان کلروفیل کل و پایداری غشای سلولی کاهش یافت. به طورکلی، انگور رقم 'بیدانه قرمز' پیوند شده روی پایه های 'چفته'، 'مولایی' و 'کره رویه' در اغلب صفات، پتانسیل بالاتری را از نظر تحمل به تنش خشکی در شرایط تاکستان نسبت به دیگر ترکیب های پیوندی مورد آزمایش نشان دادند.

کلیدواژه ها:

واژه های کلیدی: انگور ، تنش خشکی ، پایه و پیوندک ، پرولین