ارزیابی تاب آوری کالبدی و زیرساختی محدوده عملیاتی ایستگاه های آتش نشانی منطقه ۲۰ شهر تهران با استفاده از سامانه

هدف: هدف اصلی و کاربردی پژوهش حاضر، ارزیابی وضعیت تاب آوری کالبدی و زیرساختی در منطقه ۲۰شهر تهران با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر کاربردی بوده که با استفاده از مدل ارزیابی سلسله مراتبی و نرم افزار Arc GIS۱۰.۶ استانداردسازی شده است. ابزار تحقیق پرسشنامه ای محقق ساخته بوده که شاخص روایی آن (CVR) از طریق نظر خبرگان ۰/۴۹ محاسبه و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و نرم افزار SPSS۲۲ به مقدار ۰/۸۲ محاسبه شده است. جامعه آماری پژوهش از بین ۷ ایستگاه آتش نشانی با ۲۷۳ نفر پرسنل انتخاب شده است. روش نمونه گیری به صورت تصادفی ساده بوده و برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد، وزن عوامل با استفاده از نرم افزار Expert Choice۱۱ محاسبه و همچنین میزان نرخ ناسازگاری قضاوت ها محاسبه و ضریب ناسازگاری کمتر از ۰/۱ به دست آمد. در پژوهش حاضر ابتدا با لایه سازی برای هر یک از معیارهای اصلی و زیرمعیارها با استفاده از اوزان حاصل از روش فرایند سلسله مراتبی (AHP) در محیط نرم افزار Arc GIS۱۰.۶ و روی هم گذاری لایه ها، نقشه نهایی تاب آوری منطقه۲۰ تهیه شد. یافته ها: بررسی ۳ معیار ۷ زیرمعیار و ۲۱ شاخص مکانی برای ارزیابی تاب آوری مکانی در منطقه ی ۲۰، حاکی از آن است که بر اساس ضریب اهمیت، اولویت بندی معیارهای تاب آوری به ترتیب: تاب آوری زیرساختی با وزن ۰/۷۳۱، تاب آوری کالبدی با وزن ۰/۵۸ و تاب آوری زیست محیطی ۰/۰۸۱ تعیین گردید. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده از نقشه پهنه بندی تاب آوری مکانی در مواجهه با ریسک های HSE منطقه مورد مطالعه، ۳/۳ درصد از سطح منطقه (۷۲۹۷۱۸ متر مربع) دارای تاب آوری کم، ۳۵/۳۸ درصد (۷۸۰۲۵۷۸ مترمربع) دارای تاب آوری متوسط، ۲۹/۵۴ درصد (۶۵۱۳۶۴۶ مترمربع) دارای تاب آوری زیاد، ۳۰/۱ درصد (۶۶۳۹۸۲۴ مترمربع) دارای تاب آوری خیلی زیاد و ۱/۶۵ درصد (۳۶۴۱۹۶ مترمربع) دارای تاب آوری بسیار بالا است.

کلیدواژه ها:

Physical Resilience ، Infrastructural Resilience ، GIS ، Tehran Fire Department ، District ۲۰ of Tehran city ، تاب آوری کالبدی ، تاب آوری زیرساختی ، GIS ، آتش نشانی تهران ، منطقه ۲۰ شهر تهران