تأثیرات سیکلهای یخبندان و ذوب بر رفتار ژئوتکنیک زیست محیطی خاکهای آلوده به فلزات سنگین

در طراحی مراکز دفن زباله، توجه به آلودگی های جامد و مایع اهمیت قابل توجهای دارد. شیرابه (پساب) تولید شده از ضایعات، توسط آب حاصلاز بارش به اعماق زمین می رود. پوششهایی از جنس رس متراکم شده از انتقال پساب به سطوح زیرین جلوگیری میکند. این رس متراکم شدهمعمولاً حاوی کانی های رسی مونتموریلونیت است . پساب ناشی از زباله های شهری و خصوصاً زباله های صنعتی حاوی درصد زیادی از فلزات سنگین نظیر Pb و Zn هستند. خاک رسی به علت سطح مخصوص زیاد با فلزات سنگین وارد واکنش میشود، در نتیجه بر اثر جذب آلاینده توسط پولکهای رسی، نیروهای دافعه بین پولکها کاهش یافته و با ایجاد ساختار درهم، نفوذپذیری خاک افزایش می یابد . از طرفی وقوع سیکلهایمتناوب یخبندان و ذوب ساختار خاک را تغییر داده، در نهایت نفوذپذیری خاک را افزایش میدهد. این افزایش نفوذپذیری باعث انتقال مایعاتحاوی فلزات سنگین به آبهای زیرزمینی می شود. در این راستا هدف از این پژوهش مطالعه تأثیر سیکلهای یخبندان و ذوب بر رفتار ژئوتکنیکزیستمحیطی بنتونیت آلوده شده به فلزات سنگین است . برای این منظور ابتدا نمونه بنتونیت با غلظتهای مختلفی از فلزات سرب و روی آلوده شدو سپس تحت سیکلهای مختلف یخبندان و ذوب قرار گرفت. سپس آزمایشهایی نظیر تحکیم یک بعدی، حد روانی و تورم انجام شد. نتایج نشانمی دهد که سیکل های یخبندان و ذوب باعث کاهش جذب آب و کاهش تورم پذیری بنتونیت آلوده شده می شود، لازم است این موضوع درتعیین ضخامت رسی مراکز دفن زباله در مناطق سردسیرمورد توجه قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

فلزات سنگین ، سیکلهای یخبندان و ذوب ، بنتونیت ، لایه دوگانه ، نفوذپذیری