اثر باکتری بذرزاد بیماریزای Xanthomonas phaseoli pv. phaseoli و غیر بیماریزای Pantoea agglomerans با قابلیت تولید اکسین و بیوفیلم بر ویژگی های کیفی بذر لوبیا

بذر با کیفیت یکی از پیش نیازهای اصلی تولید محصولات کشاورزی با بازدهی مناسب است. تحقیقات نشان داده از بین عوامل زیستی، باکتریها می­توانند نقش اساسی در تغییر وضعیف کیفی بذر ایفا نمایند. اثر این میکروارگانیسم­ها به صورت تعاملات مثبت، خنثی یا خسارت­زا در گیاهان گزارش شده است. باکتری Xanthomonas phaseoli pv. phaseoli (Xpp) یکی از عوامل بذرزاد و بیماریزای مهم در لوبیا است که با وجود اهمیت و خسارتزا بودن آن در مزرعه، تحقیقات چندانی در رابطه با اثرات مستقیم این باکتری بر ویژگی­های کیفی بذر و قدرت رویشی گیاهچه­های لوبیا، انجام نشده است. باکتری Pantoea agglomerans (Pa) هم به عنوان یک باکتری بذرزاد خاص با دامنه متنوعی از سویه­های بیماریزا و غیر بیماریزا شناخته شده که اثرات آن بر بذر لوبیا همچنان ناشناخته است. تحقیق حاضر پس از جداسازی دو سویه S۶۸ (Pa) و SM۳(Xpp) از بذر لوبیا رقم یاقوت و تعیین پتانسیل این باکتریها در بیماریزایی، تولید هورمون ایندول استیک اسید (IAA)، بیوفیلم، حلالیت فسفات و فیتاز، به بررسی اثر این دو باکتری بذرزاد مهم بر ویژگی­های کیفی بذر لوبیا پرداخته است. سویهS۶۸ (Pa)  برخلاف سویه SM۳(Xpp) قادر به ایجاد علائم بیماری در گیاه لوبیا نبود و توانایی تولید IAA و بیوفیلم آن به ترتیب حدود دو تا سه برابر سویه بیماریزای SM۳(Xpp) تعیین شد. همچنین این باکتری دارای توانایی حلالیت فسفات و فیتاز مثبت تشخیص داده شد و اثر معنی­داری در بهبود ویژگی­های رشدی گیاهچه، افزایش وزن خشک، طول ریشه ­و گیاهچه و قدرت جوانه­زنی بذرهای لوبیا داشته است. بذرهای تیمار شده با باکتری بیماریزای SM۳(Xpp) برخلاف انتظار تفاوت معنی­داری با بذرهای سالم نداشت و به نظر می رسد تا زمان استقرار کامل باکتری در بافت ساقه و برگ، خسارت مشخصی بر بذر حامل آلودگی وارد نمی شود.

کلیدواژه ها:

باکتری ، بذرزاد ، بیمارگر ، محرک رشد