دفاع از رویکرد فردگرایی روش تحقیق برای مطالعات توسعه و تحول سازمانی

مقاله حاضر به تحلیل انتقادی رویکردهای موجود در پژوهشهای تحول سازمانی با تاکید بر نقش فرد در فرآیندهای تحول و ارتباط آن با فردگرایی روششناختی پرداخته است. در این مقاله، پرسشی مبنی بر چگونگی تقلیل دامنه مطالعه تحول سازمانی به سطح فرد و نادیده گرفتن ساختار اجتماعی سازمانها مطرح می شود. پژوهشهای موجود در این حوزه عمدتا بر مبنای فردگرایی روششناختی قرار دارند، که به ویژه در آثار اندیشمندانی چون کارل منگر، جوزف شومپیتر، ماکس وبر و فریدریش هایک نمایان است. این رویکرد بر این فرض استوار است که سازمانها از مجموعه ای از افراد تشکیل شده اند و مطالعه تحول سازمانی باید به سنجش و تحلیل متغیرهای فردی متمرکز باشد. در این راستا، مقاله به تبیین تاثیر این رویکرد در مطالعات روانشناسی تحول سازمانی پرداخته و به بررسی محدودیتهای آن در تحلیل ابعاد اجتماعی و ساختاری تحول سازمانی می پردازد. همچنین، با استفاده از مفاهیم زیستشناسی تکاملی و نظریه انتخاب طبیعی، تاکید می شود که انتخاب فردی نسبت به انتخاب گروهی در فرآیندهای تحول سازمانی از اهمیت بیشتری برخوردار است، به ویژه در سازمانهای کوچک که تعاملات فردی نقش برجسته تری ایفا می کنند. با این حال، نویسندگان به طور همزمان به نقش کلیدی ساختارهای اجتماعی و گروهی در تحولهای کالن اشاره دارند. در نهایت، مقاله استدالل می کند که فردگرایی روششناختی، با تمام محدودیت های خود، به عنوان یک ابزار پژوهشی معتبر در روانشناسی تحول سازمانی باقی می ماند و نباید به عنوان نقطه ضعفی در این زمینه تلقی شود. همچنین، توجه به مداخلات سازمانی که همزمان بر افزایش بهره وری و کرامت انسانی تاکید دارند، ضروری است. این رویکرد به ویژه در روانشناسی صنعتی و سازمانی باید با استفاده از مفاهیم نوین و ابزارهای کمی و کیفی، ابعاد فردی و اجتماعی تحول را به طور همزمان مورد بررسی قرار دهد.

کلیدواژه ها:

تحول سازمانی ، روانکاوی ، فردگرایی ، جمعگرایی ، مقاومت کارکنان