تحلیل تاثیر ساماندهی مشاغل شهری در کاهش ترافیک و آلودگی (مطالعه موردی شهرداری ارومیه)

تراکم بالای مشاغل در مرکز شهر ارومیه و تمرکز کاربری های تجاری، اداری و درمانی در بافت قدیمی، از عوامل اصلی افزایش سفرهای درون شهری و تشدید ترافیک و آلودگی هواست. این مطالعه با روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از داده های کتابخانه ای و میدانی، به بررسی تاثیر ساماندهی مشاغل شهری بر کاهش این معضلات پرداخته است. یافته ها نشان می دهد تمرکززدایی از کاربری های تجاری و توزیع متوازن مشاغل در محلات، دسترسی محلی به خدمات اساسی را بهبود بخشیده و وابستگی به خودروهای شخصی را کاهش می دهد. همچنین استقرار مشاغل همسو با سلسله مراتب معابر و اصول کاربری اراضی، موجب کاهش سفرهای زائد و بهبود جریان ترافیک می شود.بر اساس مدل سازی انجام شده، اجرای سیاست های ساماندهی مشاغل در قالب اصول «شهر ۱۵ دقیقه ای» می تواند تا ۳۰ درصد از حجم ترددهای درون شهری بکاهد. این امر از طریق کاهش میانگین فاصله سفرها از ۵/۶ کیلومتر به ۲/۳ کیلومتر محقق می شود. همچنین تحلیل داده های آلاینده ها نشان دهنده کاهش ۱۸ درصدی غلظت ذرات معلق (PM۲.۵) و ۲۲ درصدی دی اکسید نیتروژن (NO۲) در مناطق اجرای طرح است. این نتایج حاکی از آن است که بازتوزیع فضایی مشاغل و تقویت کاربریهای چندمنظوره محلی، نه تنها از بار ترافیکی می کاهد، بلکه با کاهش مصرف سوخت و انتشار گازهای گلخانه ای، نقش کلیدی در بهبود کیفیت هوا ایفا میکند.به طور کلی، مطالعه حاضر موید این نکته است که ساماندهی هدفمند مشاغل شهری با رویکرد کاهش نیاز به جابهجایی، به عنوان یکی از ارکان اصلی برنامه ریزی حمل ونقل پایدار، می تواند راهکار موثری برای مقابله با چالش های ترافیکی و زیست محیطی در کلانشهرهایی مانند ارومیه باشد.

کلیدواژه ها:

تاثیر ساماندهی ، مشاغل شهری ، ترافیک و آلودگی