اثربخشی آموزش کوتاه مدت مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بر نگرش معلمان در ارتقای رفتارهای پیشگیری از سرطان سینه

مقدمه : سرطان از جمله بیماری های مزمن و غیر واگیری است که اهمیت آن، با توجه به تغییر در روند بروز بیماری ها در جهان و تاثیر شگرف روانی، اقتصادی این بیماری بر بنیان خانواده، جامعه و اجتماع بر همگان آشکار می باشد. سرطان پستان در ایران شایع ترین سرطان و دومین علت مرگ ناشی از سرطان در زنان شناخته شده است. مهم ترین راهی که برای پیشگیری می توان به کار برد، آموزش سلامت به طور موثر و فراگیر می باشد. با توجه به اینکه یکی از بهترین مدل های پژوهش رفتار در آموزش بهداشت جهت پیشگیری و کنترل بیماری ها و به ویژه سرطان ها مدل اعتقاد بهداشتی می باشد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر برگزاری جلسات آموزشی به روش مدل اعتقاد بهداشتی بر نگرش معلمان در پیشگیری از سرطان سینه انجام شده است. مواد و روش ها: در این پژوهش نیمه تجربی، ۵۰ نفر معلم زن (۲۵ نفر در گروه آزمایش و ۲۵ نفر در گروه کنترل) در شهرستان کبودرآهنگ در سال ۱۴۰۱ انتخاب شدند و مداخله ای است که در آن تاثیر برنامه آموزشی در ارتقاء رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان در معلمان شهرستان کبودرآهنگ بررسی شد.  برای سنجش اعتقادات بهداشتی از پرسشنامه چمپیون استفاده شد. داده­های جمع ­آوری شده در دو مرحله قبل و پس از اجرای آموزش کوتاه مدت بر اساس مدل اعتقاد بهداشتی، با روش تحلیل کوواریانس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: آزمون آماری تی زوجی در رابطه با آگاهی و نگرش گروه آزمون در مرحله ی قبل و  بعد آموزش اختلاف آماری معناداری را نشان داد(p<۰/۰۵)  و آزمون آماری تی مستقل جهت مقایسه دو گروه حاکی از وجود اختلاف معنادار آماری در تمام اجزای مدل اعتقاد بهداشتی شامل: حساسیت، منافع، موانع، خودکارامدی (به جز راهنمای عمل )  بعد از مداخله  آموزشی بود (p<۰/۰۰۱). نتیجه گیری: پژوهش حاضر کارایی مدل اعتقاد بهداشتی را در ارتقای رفتارهای پیشگیری کننده از سرطان پستان تایید نمود و آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی موجب ارتقای ادارکات مشارکت کنندگان گردید. لذا استفاده از این مدل آموزشی در سایر برنامه های آموزشی و پیشگیری پیشنهاد می  شود.

کلیدواژه ها:

Health belief model ، Breast cancer ، Prevention ، Female teachers ، مدل اعتقاد بهداشتی ، سرطان پستان ، پیشگیری ، معلمان زن.