بررسی متغیرهای فیزیکی و شیمیایی مارنها و تأثیر آن بر اشکال مختلف فرسایشی در حوزه آبخیز حبلهرود

مارنها یکی از مهمترین واحدهای رسوبی در ایران میباشد. حدود 26 درصد از استان سمنان را واحدهای مارنی پوشانده است. این رسوبات به لحاظ ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی از رسوبزایی و فرسایشپذیری زیادی برخوردار بودهاند. در پژوهش حاضر به بررسی ویژگی های فیزیکی و شیمیایی واحدهای مارنی و تاثیرآن بر اشکال مختلف فرسایشی پرداخته شده است. بدین منظور در چهار واحد مارنی براساس اشکال مختلف فرسایشی نمونه برداری شد. سپس در آزمایشگاه پارامتر های هدایت الکتریکی، سدیم، پتاسیم، کلر، کلسیم همراه با منیزیم، گچ, درصدهای ذرات رسوبی و سدیم قابل جذب SAR نمونه ها اندازه گیری گردید. در تحلیل داده ها از آنالیز واریانس و مقایسه میانگی نها استفاده شد. در انتها آنالیز عاملی برای تأیید نتایج و تفکیک عوامل مهار کننده و تشدید کننده فرسایش بکار برده شد. از مجموعه متغیرهای فیزیکی و شیمیایی اندازه گیری شده، هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، سدیم، کلر TNV ،HCO3 و گراول و سیلت و رس نمونه ها اختلاف معنی دار در بین اشکال مختلف فرسایش داشتند. مقایسه میانگین داده ها نشان می دهد که با افزایش هدایت الکتریکی، نسبت جذب سدیم، سدیم، کلر، سیلت و رس و با کاهش HCO3 ،TNV و گراول، بر شدت فرسایش افزوده شده است. بنابراین پارامترهای اول تشدید کننده و HCO3 ،TNV و گراول مهار کننده فرسایش میباشند.

کلیدواژه ها:

متغیرهای فیزیکی و شیمیایی ، فرسایش ، مارن ، حوزه حبلهرود ، سمنان