نان از قوت غالب تا عامل بحران

تحلیلی بر نقش نان در زیست اجتماعی و سیاسی ایران در دوره قاجار. نان در فرهنگ ایرانی نقش و جایگاه مهم و تثبیت شده ای در زیست انسانی دارد. نقش آفرینی نان در خوانده است. اهمیت نان در فرهنگ ایرانی ریشه در دوران 'اسم اعظم خدا' این زیست تا جایی است که حتی اهل دلی، نان را اساطیری و تداوم در دوران تاریخی داشته و البته در دوران معاصر، اهمیت بیشتر و نقش آفرینی موثرتری داشته است. از دوره های تاریخی ایران که بررسی نقش نان در زیست اجتماعی و سیاسی مردمانش باید واکاوی و تحلیل شود، دوره قاجار (۱۳۴۴-۱۲۱۰/ق ۱۱۷۵-۱۳۰۴ ش) است. نان در دوره قاجار در زیست اجتماعی با تنوعی که دارد، قوت غالب ایرانیان معرفی شده است. سفرنامه های اروپاییان گزارش های متنوعی از این نقش نان و زیست اجتماعی ایرانیان دارند که به استناد آنها می توان تصویری شفاف از این نقش را ترسیم نمود. احتمالا همین نقش موثر بوده که نان را از سفره ایرانیان دوره قاجار به صحنه سیاسی جامعه نیز کشاند و موجب شد تا مساله نان بعد از زیاده ستانی های مالیاتی، دومین عامل مهم در شکل گیری بحران های سیاسی و بلواها و شورش های این دوره محسوب شود. این پژوهش با هدف بررسی تحلیل نان در زیست ایرانیان قاجار قصد آن دارد تا به این پرسش پاسخ دهد که چرا نان در زیست ایرانیان قاجار نقش محرکی در بحران های سیاسی و اجتماعی داشته است؟ این پژوهش از نوع مطالعات تاریخی است که به شیوه تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به این موضوع می پردازد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مجموعه ای از عوامل داخلی و خارجی در دوره قاجار در نقش آفرینی نان در زیست اجتماعی و سیاسی مردم ایران دخیل بوده اند.

کلیدواژه ها:

دوره قاجار ، نان ، زیست اجتماعی و سیاسی ، بحران های اجتماعی و سیاسی