تحلیل معادن ایران بر اساس مدل ریاضی باز (مطالعه موردی: مازندران)

ایران با وجود داشتن یک درصد جمعیت جهان اما دارای ۷ درصد منابع معدنی غنی دنیا شامل ۷۳ میلیارد تن ذخایر قطعی و ۷۵ میلیارد تن ذخایر احتمالی و ۷۶ نوع ماده معدنی است. با این حال شاهد سهم بسیار کم و یک درصدی با بازدهی پایین بخش معدن در ارزش تولید کشور هستیم که این بی توجهی سبب ایجاد رانت بسیار در ساختار این صنعت شده است. آنطور که کارشناسان تاکید دارند یکی از مهمترین چالش های بخش معدن، کاهش سرمایه گذاری به ویژه از سال ۳۱۶۹ به این سو است. متاسفانه با وجود ظرفیت های فراوانی که در بخش معدن وجود دارد اما به دلیل عدم ریل گذاری مناسب این بخش نتوانسته آنطور که باید و شاید سرمایه جذب کند. این در حالیست که طبق برآوردها، بخش معدن می تواند ۶۰ درصد از درآمدهای حاصل از فروش نفت را پوشش دهد. از طرفی، با فرآوری نهایی مواد معدنی می توان به طور متوسط ارزش افزوده های بالغ بر ۱۰۰ برابر ارزش خام مواد معدنی ایجاد کرد. در این مقاله، با روش تحلیل محتوا، در ابتدا وضعیت موجود معادن ایران را بررسی کردیم و سپس مقایسه معنادار بین ظرفیت معادن ایران با سایر کشورهای جهان انجام دادیم. ما بررسی کردیم که استان مازندران در شمال ایران، ظرفیت منحصربه فردی در بخش معادن دارد و به چالش ها و موانع بهره وری در این شرایط، اشاره کردیم. در پایان، ما مدلی ارایه دادیم که بتوانیم سهم معادن استان مازندران در تولید ناخالص داخلی را افزایش دهیم. مهم ترین شاخص های ما، بهره وری و اندیشه مدیران بوده است. ما به این نتیجه رسیدیم که مدیران محلی، انگیزه مناسب برای استفاده از این ظرفیت را ندارند و پیشنهاد دادیم که سناریو علمی مبتنی بر الگوهای ریاضی، طراحی و پیاده سازی شود.

کلیدواژه ها:

بهره وری ، مدل ریاضی باز ، معدن ، حکمرانی باز ، زیست بوم