همکاریهای برون سازمانی؛ نگاهی جامع بر مفاهیم، رویکردها، روندها و عوامل کلیدی موفقیت

در دنیای پیچیده و متغیر کنونی، همکاریهای برون سازمانی یکی از قدرتمندترین روشهای خلق ارزش و جزء مهمترین ابزارهای کسب و کار محسوب می شوند. نخستین موج شکل گیری همکاریهای برون سازمانی "برون سپاری سنتی" و مبتنی بر نظریه "هزینه تراکنش" می باشد. دومین موج همکاری ها، موسوم به "برونسپاری راهبردی" است که مبتنی بر نظریه "شایستگی محوری" پورتر است و شرکتها را ترغیب می کند تا بر قابلیتهای اصلی و راهبردی خود مترکز شده و سایر قابلیتهای مورد نیاز را از بیرون سازمان تامین کنند. موج سوم همکاریها که با آغاز هزاره سوم و گسترش فناوریهای اطلاعات و ارتباطات ظهور نموده است، "برونسپاری تبدیلی" یا "شبکه های همکاری" نام گرفته که مبتنی بر نظریه "سازمان بدون مرز" است. در این رویکرد، به همکاری نه به عنوان یک مزیت رقابتی بلکه به عنوان راه کاری برای مقابله سازمان با تغییرات و نوسانات محیط کسب و کار نگریسته می شود. بنابراین؛ همکاریهای برون سازمانی امروزه به اشکال مختلفی در سازمانهای مختلف در حال انجام هستند، اما این مدل های متعدد را می توان در چهار دسته اصلی برونسپاری، اتحاد، سرمایه گذاری مشترک و تملک دسته بندی نمود. از آنجایی که هر یک از این مدل ها، ویژگی های سازمانی و مدیریتی متفاوتی دارند، در انتخاب مدل همکاری بایستی این مشخصات و پیامدهای آن را در نظر گرفته شود. این مقاله، به مرور ادبیات همکاریهای بین سازمانی، روندهای تکاملی و نیز انواع مدل های همکاری و مراحل کلیدی توسعه همکاری ها پرداخته است.

کلیدواژه ها:

همکاریهای برون سازمانی ، برون سپاری ، مفاهیم ، روندها ، مدلها ، عوامل موفقیت