سنجش غلظت برخی از عناصر کمیاب و فلزات سنگین در فوک کاسپین (Pusa caspica) در امتداد خط ساحلی ایران

در مطالعه حاضر تعداد ۱۵ لاشه فوک کاسپین (۸ نر و ۷ ماده) در طول خط ساحلی ایران (گلستان، مازندران و گیلان) طی سال های ۱۴۰۰ تا ۱۴۰۲ مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده در بافت کبد لاشه های سه استان نشان داد که بیشترین مقدار آرسنیک ۷۸/۰ میلی گرم بر کیلوگرم در استان گیلان مشاهده شد. همچنین، بیشترین میزان این عنصر در بافت کلیه و چربی به ترتیب ۰۳/۱ و ۹۹/۳ میلی گرم بر کیلوگرم در استان گیلان مشاهده گردید که با استان گلستان تفاوت معناداری داشت (۰۵/۰≥P). بیشترین میزان کادمیوم در بافت کبد در استان گلستان ۴/۰ میلی گرم بر کیلوگرم و در بافت کلیه در استان گیلان ۲۸/۱۶ میلی گرم بر کیلوگرم وجود داشت. آهن بیشترین غلظت را در میان عناصر دیگر داشت که بیشترین میزان آن، در بافت کبد، کلیه و چربی در استان گیلان به ترتیب ۱/۹۲۸، ۹/۶۷۸ و ۳۷/۸۱ میلی گرم بر کیلوگرم مشاهده گردید. بیشترین میزان عنصر جیوه در بافت کبد به طور معناداری در استان گلستان وجود داشت (۳/۵ میلی گرم بر کیلوگرم). علاوه بر این، بیشترین میزان فلز سرب موجود در بافت کبد، کلیه و چربی نیز در استان گیلان مشاهده شد. حضور عنصر روی در بافت کبد در دو استان گلستان و گیلان بیشترین مقدار بود که تفاوت معناداری میان آنها وجود نداشت (به ترتیب ۲۵/۹۴ و ۴۳/۹۱ میلی گرم بر کیلوگرم). بر اساس نتایج بدست آمده بیشترین میزان عناصر سنگین خطرناک جیوه، آرسنیک و کادمیوم به ترتیب در نمونه های استان های گلستان (۶/۴۵ درصد)، مازندران (۳۱ درصد) و گیلان (۵/۷۳ درصد) یافت شدند.

کلیدواژه ها:

پستاندار دریایی ، فوک کاسپین ، فلزات سنگین ، عناصر کمیاب ، اکوسیستم دریای خزر