بازنمایی پدیدارشناسانه تجربه رهبری کارآفرینانه در مدارس متوسطه

هدف: باوجود پیچیدگی و ابهام در مفهوم کارآفرینی، انتظارات دولت ها، سیاست گذران و ذی نفعان آموزش و پرورش به افزایش فشار بر مدارس برای توسعه کارآفرینی و استقلال مالی منجر شده است. با وجود تحقیقات بسیار اندکی که درباره رهبری کارآفرینانه در مدارس صورت گرفته است مسئله اصلی پژوهش حاضر این بود که کارآفرینی و رهبری مدرسه در اوضاع و شرایط کنونی جامعه و نظام آموزشی ایران چه پیوندی می توانند با هم برقرار کنند؟ مواد و روش ها: با تمرکز بر رویکرد پدیدارشناسی استعلایی موستاکاس پژوهش حاضر تلاش کرد تا تجارب زنده ۱۹ نفر از مشارکت کنندگان را که به صورت هدفمند و با استفاده از تکنیک نمونه گیری ملاکی از بین مدیران مدارس انتخاب شده بودند احصا نماید. برای خلق داده های پژوهش یک پروتکل مصاحبه سه مرحله ای متوالی پدیدارشناسانه، مشاهدات میدانی محققان و اسناد منتشر شده انگلیسی و فارسی مورد استفاده قرارگرفت. تحلیل و کدگذاری متون با استفاده از تحلیل مضمونی سه مرحله ای (پایه، سازمان دهنده و فراگیر) و ترسیم شبکه های مضامین انجام شد. در این فرایند برای مدیریت داده ها نرم افزار Maxqda۲۰۲۰ بکار رفت. بحث و نتیجه گیری: تحلیل مضمونی جمعا به ظهور۹۰ مضمون پایه، ۳۴ مضمون سازمان دهنده و ۹ مضمون فراگیر منجر شد که عبارت بودند از: کارآفرینی اکتسابی، کارآمدی مالی، سواد مالی، کارآفرینی آموزشی، کنشگری اجتماعی، سفیر فرهنگی مدرسه، کارآفرینی سازمانی، و کارآفرینی مستقل. بازنمایی تجارب مشارکت کنندگان حاکی از آن بود که رهبران مدارس برای اجرای رهبری کارآفرینانه دو راهکار عمده را اتخاذ می کردند: نخست، سیاست هایی را جهت پیش برد امور مدرسه، برقراری ارتباط با والدین و معلمان، فراهم سازی دوره های متنوع و فوق برنامه برای دانش آموزان، اولویت بندی فراورده های دانش آموزان و ترویج انعطاف پذیری در فرایند یاددهی- یادگیری اتخاذ می کردند که راهکارهایی درون مدرسه ای بودند. از طرف دیگر، رهبران کارآفرین مدارس از شیوه های دیگری مانند فرصت بخشی به عموم مردم برای بازدید از مدرسه، خطر کردن، ترویج کار مشارکتی و دست یابی و افزایش قدرت اعضای مدرسه استفاده می کردند که راهکارهای برون مدرسه ای بودند

کلیدواژه ها:

رهبری مدرسه ، رهبری کارآفرینانه ، مدیریت مدرسه ، استقلال مالی ، توسعه کارآفرینی