ارزیابی الگوی مکانی تغییرات هیدرومدول آبیاری تحت الگوهای کشت متفاوت در شمال غرب ایران

پروژه های مربوط به مهندسی آب، نیازمند برآورد دقیق نیاز آبی گیاهان در مناطق مختلف است. هدف از آین پژوهش بررسی تغییرات مقدار آب مصرفی گیاهان الگوی کشت، برای برخی از مناطق شمال غرب کشور، به صورت تابعی از پارامترهای اقلیمی استخراج است. ابتدا پارامتر های هواشناسی مربوط به ایستگاه های تبریز، کلیبر، پارس آباد، گرمی و بوکان، از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. در گام بعدی، با استفاده از نرم افزار کراپ وات (معادله FAO۵۶)، تبخیر و تعرق گیاه مرجع چمن، تشعشعات خورشیدی و بارش موثر در ایستگاه های مورد نظر استخراج شد. با استفاده از الگوی کشت مناطق مورد نظر، هیدرومدول برای هر ماه محاسبه شد. در مرحله پایانی، با استفاده از معادله ویبول، مقادیر هیدرومدول با دوره بازگشت های مختلف برای مناطق مورد نظر استخراج شد. نتایج نشان دادن که میانگین تبخیر و تعرق پتانسیل گیاه مرجع چمن ایستگاه های تبریز، کلیبر، پارس آباد، گرمی و بوکان به ترتیب ۱۲/۴، ۰۳/۳، ۸۶/۲، ۳۲/۳ و ۸۶/۳ میلی متر بر روز است. میانگین هیدرومدول آبیاری برای مناطق ذکر شده نیز، به ترتیب ۷۳/۰، ۳۵/۰، ۶/۰، ۷/۰ و ۶۲/۰ لیتر بر ثانیه بر هکتار به دست آمد. با استفاده از تابع تغییرات خطی، با تغییر دوره بازگشت از ۲ سال به ۲۰۰ سال و کاهش احتمال وقوع، مقادیر هیدرومدول آبیاری به ترتیب، ۱۰۹/۰، ۱۷۴/۰، ۱۳۲/۰، ۱۸۹/۰ و ۰۷۸/۰ لیتر بر ثانیه بر هکتار، معادل ۸۸/۱۰، ۳۶/۱۷، ۱۷/۱۳، ۳۸/۱۹ و ۷۸/۷ درصد متوسط، افزایش پیدا کرد. هم چنین با استفاده از تابع تغییرات نمایی، مقادیر هیدرومدول آبیاری به ترتیب، ۱۲۲/۰، ۳۰۵/۰، ۱۵۹/۰، ۲۷۱/۰ و ۱/۰ لیتر بر ثانیه بر هکتار، معادل ۲۳/۱۲، ۵/۳۰، ۸۲/۱۵، ۰۹/۲۷ و ۰۴/۹ درصد متوسط، افزایش پیدا کرد.

کلیدواژه ها:

گیاه مرجع ، تقویم کشت ، نیاز آبی ، CROPWAT ۸.۰ ، FAO۵۶