تاثیر روش کاشت و مصرف آب بر خصوصیات کمی و کیفی چای ترش (Hibiscus sabdariffa L.)

به منظور بررسی تاثیر روش کاشت و میزان مصرف آب بر ویژگی های کمی و کیفی گیاه چای ترش، آزمایشی‎ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی کاشمر در دو سال ۱۳۹۵ و ۱۳۹۶ انجام شد. آزمایش به صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش آبیاری در هفت سطح شامل تامین ۱۰۰ درصد نیاز آبی (۱I)، ۸۰ درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اواخر گل دهی (۲I)، ۸۰ درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اوایل گل دهی (۳I)، ۸۰ درصد نیاز آبی از اوایل تا اواخر گل دهی (۴I)، ۶۰ درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اواخر گل دهی (۵I)، ۶۰ درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اوایل گل دهی (۶I)، ۶۰ درصد نیاز آبی از اوایل تا اواخر گل دهی (۷I) و روش کاشت در دو سطح (نشاکاری و کشت مستقیم) بودند. نتایج نشان داد که اثر متقابل آبیاری و روش کاشت بر عملکرد زیست توده، ویتامین ث، فنل کل کاسبرگ، پروتئین و روغن دانه معنی دار بود. حداکثر روغن دانه (۲۱.۲۵ درصد) در تیمار ۱I و روش کاشت نشایی به دست آمد. تیمار ۱ Iو روش کشت مستقیم، بیشترین عملکرد زیست توده (۹۰۶۴.۳۳ کیلوگرم در هکتار) و تیمار ۴ Iو روش کشت مستقیم، بیشترین میزان ویتامین ث (۳۲.۳۵ میلی گرم در ۱۰۰ میلی لیتر) کاسبرگ را به خود اختصاص دادند. حداکثر فنل کل (۴۱.۹۶ میلی گرم بر گرم ماده خشک) و پروتئین (۳۱.۳۲ درصد) نیز در تیمار ۷ Iو روش کشت مستقیم حاصل شد. در سطوح آبیاری بین دو روش کشت اختلاف معنی داری وجود نداشت، به جز برای فنل کل کاسبرگ و دو سطح ۵ Iو ۶ Iکه مقدار آن در روش کشت مستقیم بیشتر از نشاکاری بود. عملکرد دانه، عملکرد کاسبرگ، شاخص برداشت دانه، شاخص برداشت کاسبرگ و آنتوسیانین تحت تاثیر اثر آبیاری قرار گرفتند، به طوری که با افزایش شدت تنش خشکی، عملکرد، شاخص برداشت دانه و شاخص برداشت کاسبرگ کاهش و میزان آنتوسیانین افزایش یافت. با توجه به این که بین عملکرد دانه و کاسبرگ تیمارهای ۱ I(به ترتیب ۶۶۷.۵۴ و ۳۹۲.۷۳ کیلوگرم در هکتار) و ۲I اختلاف معنی داری مشاهده نگردید، جهت حصول عملکرد کمی و کیفی قابل قبول در شرایط اقلیمی منطقه مورد مطالعه، آبیاری به میزان ۸۰ درصد نیاز آبی از هشت برگی تا اواخر گل دهی مناسب خواهد بود.

کلیدواژه ها:

آنتوسیانین ، تنش خشکی ، نشاکاری ، ویتامین ث