کارکردهای سیاسی رشوه در مناسبات درونی عصر صفوی و پیامدهای آن

سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 55

فایل این مقاله در 24 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_PTE-16-62_002

تاریخ نمایه سازی: 23 اسفند 1403

چکیده مقاله:

یکی از مهم­ترین تقدیمی­ها در ادوار مختلف تاریخ ایران که دامنه آن به دوره صفویه کشیده شد، رشوه است. درواقع، استفاده از رشوه در مناسبات سیاسی درونی حکومت صفوی، از آغاز تا پایان عمر این سلسله تداوم داشت. در این پژوهش به ­دنبال پاسخ گویی به این پرسش هستیم که: کارکردهای سیاسی رشوه در مناسبات سیاسی درون حکومتی عصر صفوی چه بود؟ و چه پیامدهایی به­دنبال داشت؟ این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی انجام شده و یافته­های آن نشان می­دهد که رشوه در آغاز قدرت­گیری صفویان نقش مهمی در پذیرش اطاعت حکام، تثبیت جایگاه شاه و تمرکز حاکمیت داشت. سپس در مناسبات شاهان صفوی با زیردستان نقش بسزایی در تصاحب مناصب، مشاغل و حفظ آنها ایفا می­کرد که اقلیت های مذهبی ساکن در ایران، به ویژه ارامنه نیز از این قضیه مستثنی نبودند. در مقابل نیز شاهان صفوی از رشوه­های تقدیمی حکام با شیوه­هایی متنوع و متفاوت برای نمایش قدرت و ثروت خود در انظار عموم و همچنین سفرای خارجی بهره می­بردند که این مسائل پیامدهایی از نظر اجتماعی و اقتصادی به­ دنبال داشت.

نویسندگان

فرزاد خوش آب

PhD in History of post-Islamic Iran, Lorestan University, Lorestan, Iran (Corresponding author).

علاءالدین شاهرخی

Professor, History Department, Lorestan University, Lorestan, Iran

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • Afushteh-e Natanz, M. b. H. (۱۹۹۴). Naghaveh al-Athar fi Zikr ...
  • امینی هروی، امیرصدرالدین ابراهیم (۱۳۸۳)، فتوحات شاهی، تصحیح، تعلیق، توضیح ...
  • اولئاریوس، آدام (۱۳۶۹)، سفرنامه آدام اولئاریوس، ترجمه محمدحسین کردبچه، ج۲، ...
  • بیات، اوروج بیک (۱۳۳۸)، دون ژوان ایرانی، ترجمه مسعود رجب ...
  • تاورنیه، ژان باتیست (۱۳۹۹)، سفرنامه تاورنیه، ترجمه ابوتراب نوری، با ...
  • ترکمان، اسکندربیک (۱۳۵۰)، تاریخ عالم آرای عباسی، زیر نظر و ...
  • جنابذی، میرزابیگ (۱۳۷۸)، روضه الصفویه، به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد، ...
  • جهانگشای خاقان (۱۴۰۶ق)، با مقدمه و تصحیح الله دتا مضطر، ...
  • خواجگی اصفهانی، محمدمعصوم (۱۳۶۸)، خلاصه السیر (تاریخ روزگار شاه صفی)، ...
  • خواندمیر، غیاث الدین بن همام الدین (۱۳۸۰)، حبیب السیر، با ...
  • دلاواله، پیترو (۱۳۷۰)، سفرنامه پیترو دلاواله (قسمت مربوط به ایران)، ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۷)، لغت نامه، زیر نظر محمد معین ...
  • روملو، حسن بیک (۱۳۵۷)، احسن التواریخ، تصحیح عبدالحسین نوایی، ج۱، ...
  • سانسون (۱۳۴۶)، سفرنامه سانسون (وضع کشور شاهنشاهی ایران در زمان ...
  • سفرنامه های ونیزیان در ایران (۱۳۸۱)، ترجمه منوچهر امیری، تهران: ...
  • شاردن، ژان (۱۳۷۲-۱۳۷۵)، سفرنامه شوالیه شاردن، ترجمه اقبال یغمائی، ج۱-۴، ...
  • شاملو، ولی قلی بن داوودقلی (۱۳۷۱)، قصص الخاقانی، تصحیح و ...
  • عالم آرای شاه طهماسب (۱۳۷۰)، به کوشش ایرج افشار، تهران: ...
  • عالم آرای صفوی (۱۳۵۰)، به کوشش یدالله شکری، تهران: بنیاد ...
  • غفاری قزوینی، قاضی احمد (۱۳۴۳)، تاریخ جهان آرا، تهران: حافظ.. ...
  • فلور، ویلم (۱۳۹۸)، اولین سفرای ایران و هلند (شرح سفر ...
  • فن دریابل، ژرژ تکتاندر (۱۳۵۱)، ایتر پرسیکوم، ترجمه محمود تفضلی، ...
  • فیدالگو، گریگوریو پری یرا (۱۳۵۷)، گزارش سفیر کشور پرتغال در ...
  • فیگوئروا، دن گارسیا دسیلوا (۱۳۶۳)، سفرنامه فیگوئروا، ترجمه غلامرضا سمیعی، ...
  • قبادالحسینی، خورشاه (۱۳۷۹)، تاریخ ایلچی نظام شاه (تاریخ صفویه از ...
  • کارری، جووانی فرانچسکو جیملی (۱۳۴۸)، سفرنامه کارری، ترجمه عباس نخجوانی ...
  • کمپفر، انگلبرت (۱۳۶۳)، سفرنامه کمپفر، ترجمه کیکاووس جهانداری، تهران: خوارزمی.. ...
  • مرعشی، میر تیمور (۱۳۶۴)، تاریخ خاندان مرعشی مازندران، تصحیح منوچهر ...
  • مشیزی بردسیری، میر محمدسعید (۱۳۶۹)، تذکره صفویه کرمان، با مقدمه، ...
  • معین، محمد (۱۳۸۱)، فرهنگ معین، گردآوری عزیزالله علیزاده، ج۱، تهران: ...
  • ممبره، میگله(۱۳۹۷)، سه سفرنامه، ترجمه و تحلیل حسن جوادی و ...
  • منجم یزدی، ملا جلال الدین محمد (۱۳۹۸)، تاریخ عباسی (روزنامه ...
  • منشی قمی، قاضی احمد (۱۳۸۳)، خلاصه التواریخ، تصحیح احسان اشراقی، ...
  • واله اصفهانی، محمدیوسف (۱۳۷۲)، خلدبرین (ایران در روزگار صفویان)، به ...
  • وحید قزوینی، محمدطاهر (۱۳۲۹) عباسنامه (شرح زندگانی ۲۲ ساله شاه ...
  • نمایش کامل مراجع