ناتوانی ناپیدا: تحلیل مفهوم با رویکرد واکر و اوانت

مقدمه: با صنعتی شدن جوامع و افزایش سن، تعداد افراد دچار ناتوانی ناپیدا افزایش یافته و مورد توجه رشته های مختلفی مانند پزشکی، پرستاری و محققان اجتماعی قرار گرفته است. ولی به نظر می رسد تعریف واضحی از آن ارائه نشده است. روش کار: این مطالعه با استفاده از روش هشت مرحله ای واکر و اوانت انجام شد. برای این منظور در پایگاههای اطلاعاتی Magiran , SID PubMed,، ProQuest، Embase و CINHAL  و با کلید واژه های فارسی ناتوانی ناپیدا، ناتوانی پنهان، بیماری پنهان، بیماری ناپیدا، ناتوانی غیرآشکار، شرایط ناپیدا، شرایط پنهان و ناتوانی پنهان و کلید واژه های انگلیسی hidden disability، invisible disability، invisible condition، nonvisible disability، unseen disability، invisible impairment، close disability در بازه زمانی ۲۰۲۲-۲۰۱۲ جستجو انجام شد. معیارهای ورود شامل وجود کلید واژه های ذکر شده در عنوان و یا متن مقاله، چاپ به زبان انگلیسی و در بازه زمانی ذکر شده می باشد. معیار خروج  شامل عدم دسترسی به متن کامل مقاله می باشد.  متون مرتبط با استفاده از روش تحلیل محتوی گرانهایم و لاندمن تحلیل شده و پیشایندها، ویژگی­ها و پیامدهای مفهوم ناتوانی ناپیدا استخراج گردید. یافته ها: تحلیل ۲۹ منبع مرتبط نشان داد که پیشایندهای مفهوم ناتوانی ناپیدا شامل اختلالات بیوسایکولوژیک، ویژگیهای آن شامل سه طبقه قابل غیرقابل رویت بودن، قابل مدیریت بودن و نیازمند رویکرد حمایتی فردی و پیامدها شامل دو طبقه پیامدهای فردی و اجتماعی می باشد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه با تعیین پیشایندها، ویژگی ها و پیامدهای ناتوانی ناپیدا فرصتی فراهم می آورد که حتی الامکان با پیشگیری، تشخیص زودهنگام و برنامه ریزی مناسب برای افراد، بتوان پیامدهای آن را کاهش داد.

کلیدواژه ها:

invisible disability ، concept analysis ، Walker and Avant ، Nursing theory ، ناتوانی ناپیدا ، تحلیل مفهوم ، واکر و اوانت ، تئوری پرستاری