ارزیابی کارآیی سامانه تصمیمیار مدیریت آبیاری در بهینه سازی مصرف و افزایش بهره وری آب: مطالعه موردی قم

استفاده از سامانه های تصمیمیار مدیریت هوشمند آبیاری به عنوان یک رویکرد نوین در بهینه سازی مصرف آب و ارتقای بهره وری آن در بخش کشاورزی، اهمیت زیادی پیدا کرده است. این تحقیق به ارزیابی کارایی سامانه تصمیمیار مدیریت هوشمند آبیاری (هوشاب) در مزرعه ذرت علوفه ای به مساحت ۲۲ هکتار در استان قم پرداخته است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تاثیر این سامانه تصمیمیار در بهینه سازی مدیریت آبیاری و کاهش مصرف آب در شرایط کمبود منابع آبی بود. برای این منظور، دو مزرعه مشابه مجاور که تحت مدیریت یک کشاورز بودند، به عنوان پایلوت برای پیاده سازی و بهره برداری از این سامانه تصمیمیار انتخاب شدند. در یکی از این مزارع آبیاری به روش مدیریت سنتی کشاورز و در مزرعه دیگر مطابق با برنامه های ارائه شده توسط سامانه تصمیمیار انجام شد. نتایج نشان داد که سامانه تصمیمیار با بهینه سازی زمان بندی آبیاری و شبیه سازی مناسب الگوی رطوبت خاک، توانست مصرف آب را در مقایسه با روش سنتی حدود ۶% کاهش دهد. علاوه بر این، استفاده از این سامانه بهره وری آب آبیاری را تا ۳.۶% افزایش داد. همچنین، پایش صحرایی رطوبت و شوری عصاره اشباع خاک نشان داد که سامانه تصمیمیار در پیش بینی رطوبت خاک دقت بالایی داشته و در مدیریت بهینه آب در مزرعه موثر واقع شد. نتایج پایش شوری خاک نیز نشان داده اند که اهمیت به روزرسانی داده های کیفیت آب آبیاری در طول فصل رشد در ارتقای دقت سامانه تصمیمیار در برآورد شوری عصاره اشباع خاک بود. در مجموع، نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده از سامانه های تصمیمیار مدیریت آبیاری در کشاورزی می تواند به حفظ پایداری منابع آب و خاک و همچنین افزایش بهره وری آب در شرایط تغییرات اقلیمی کمک کند.

کلیدواژه ها:

سامانه تصمیمیار ، مدیریت آبیاری ، ذرت علوفه ای ، بهره وری آب