اهمیت اصالح نژاد در حفظ گونه های بومی؛ مطالعه موردی روی صفت بچه دهی زنبورهای عسل ایرانی

زنبور عسل ایرانی به عنوان یکی از نژادهای مهم زنبور عسل در جهان می باشد که دارای خصوصیات و ویژگی هایی منحصر به فرد است که برای شرایط اقلیمی و محیطی ایران تکامل یافته است. حفظ این مخزن ژنی ارزشمند برای مقابله با چالش های آینده، حیاتی است. اصالح نژاد به عنوان ابزاری برای بهینه سازی تولیدی نژادها می تواند به ترغیب تولیدکنندگان برای استفاده و حفظ آن ها کمک کند. هدف مطالعه کنونی بررسی اثر اصالح نژاد ملکه های زنبور عسل ایرانی برای کاهش میل به بچه دهی و ترغیب زنبورداران تجاری برای استفاده از این ملکه ها بود. ملکه های اصالح شده در اختیار زنبورداران قرار گرفت و در طی چهار سال، عملکرد آن ها در مورد میل به بچه دهی با ملکه های دیگر نژادها که توسط زنبورداران پرورش می یافتند، مورد مقایسه قرار گرفت. بررسی میل به بچه دهی با استفاده از شمارش شاخون های هر یک از کلنیهای مورد مطالعه، صورت پذیرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که صفت مذکور در کلنیهای دارای ملکه های اصالح شده ایرانی به طور معنی داری کمتر از کلنیه های شاهد می باشد (p < ۰.۰۵). استفاده از مخازن ژنی در هر زیست بوم می تواند علاوه بر کاهش هزینه های واردات مواد ژنتیکی، به تعادل بهتر آن زیست بوم نیز کمک کند. بهره گیری از ظرفیت های یک گونه بومی در کنار تلاش به منظور بهبود ژنتیکی آن می تواند راهکاری برای ترغیب تولیدکنندگان تجاری برای استفاده از آن گونه باشد.

کلیدواژه ها:

بچه دهی ، زنبور عسل ایرانی ، ملکه اصالح شده ، مخزن ژنی