بررسی رابطه پایداری اراضی کشاورزی با شاخص عملکرد تولیدات زراعی (مطالعه موردی آذربایجان شرقی)

کشاورزی پایدار و احیای محیط زیست به طور فزاینده به عنوان استراتژی های به هم پیوسته و ضروری برای پایداری محیط زیست شناخته می شوند. یکی از جنبه های مهم در توسعه پایدار، کشاورزی پایدار است. توسعه ی پایدار کشاورزی به دلایل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی از اهمیت زیادی برخوردار است. مطالعه حاضر در استان آذربایجان شرقی و در بین سال های ۱۳۸۷-۱۰۴۱ برای بررسی تاثیر رابطه بین عوامل پایداری مانند شاخص آیشگذاری اراضی آبی و دیم با شاخص عملکرد محصول یا حاصلخیزی خاک انجام شده است. در این راستا شاخص عملکرد محصول تابعی از شاخص آیشگذاری اراضی آبی و دیم در مدل اقتصادسنجی لحاظ شد. نتایج مطالعه در دو بخش توصیفی و تحلیلی انجام شد و نتایج تحلیلی حاصل حاکی از تاثیر مثبت آیشگذاری اراضی دیم استان بر روی شاخص عملکرد یا حاصلخیزی خاک است. نتایج توصیفی نیز نشان داد که کل آیش اراضی دیم در استان بسیار بالاتر از کل آیش زمینهای آبی هستند. سیاست گذاری ها و برنامه ریزی های مدیریتی کشاورزی پایدار استان باید در جهت مدیریت آیش اراضی دیم استان باشد. اهمیت ادغام آیش اراضی با تکنیک های کشاورزی بوم شناختی، از جمله تناوب زراعی و کشاورزی ارگانیک و کشت پوششی برای حفظ حاصلخیزی خاک و به حداکثر رساندن مزایای اراضی آیش کمک می کند. به طور کلی، آیشگذاری یک استراتژی پایدار برای افزایش عملکرد محصول است ولی برای حصول نتیجه بهتر باید در اجرای آن زمینه های خاص محیطی نیز در نظر گرفته شود.

کلیدواژه ها:

آذربایجان شرقی ، شاخص عملکرد محصول ، شاخص های پایداری ، کشاورزی پایدار