مدیریت رواناب های حاصل از بارش باران در مناطق شهری (نمونه موردی : شهر تبریز)

مدیریت آب در مناطق شهری شامل کنترل جریان رواناب ها و استحصال آب ناشی از بارش ها است. رشد سریع شهرها به همراه افزایش جمعیت آن، مشکالت زیادی را در زمینه مدیریت رواناب در هنگام رخداد های سیالبی به همراه دارد. کنترل و جمع آوری سیالب ها از مهمترین و اساسی ترین موضوعات در مدیریت حوضه آبریز است که در شهرها به دلیل توسعه شهری و تغییرات قابل توجه در الگوی طبیعی حوضه آبریز، اهمیت بیشتری می یابد. در گذشته رویکرد مدیریتی، سیالب شهری بسیاری از کشورها به صورت سنتی و معطوف به جمع آوری، انتقال و دفع آن بوده است. اما امروزه رویکرد مدرن در مدیریت سیالب شهری با تکیه بر روش هایی که بیشترین تطابق را با فرآیندهای چرخه طبیعی آب سطحی است، پیشنهاد میشود. آب در شهرها آلوده می شود، سطوح خیابان ها و پشت بام ساختمان ها در شهرها همانند مانعی در برابر نفوذ آب باران به داخل خاک عمل کرده و درنت یجه افزایش رواناب در سطح شهر، تاثیرات زیان بار بر روی ذخایر آب زیرزمینی وکیفیت آن ها، بحران کمبود آب و پایین آمدن کیفیت زندگی و آسایش شهروندان در شهرها شده است. یکی از راهکارهای عملی که عالوه بر تامین بخشی از نیاز غیرشرب ساکنین، در کاهش این رواناب ها و خسارات ناشی از آن نیز می تواند موثر باشد، اجرای سامانه های استحصال آب باران است. در پژوهش حاضر با انتخاب شهر تبریز بعنوان نمونه موردی و با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی، از طریق گردآوری اطالعات بصورت کتابخانه ایی- میدانی مطال عه ای بر علل آبگرفتگی معابر، پیامدهای زیست محیطی-کالبدی شهر در زمان بارش ها و به تبع آن بهره گیری از الگوهای طراحی شهری همسو با مدیریت اصولی استحصال آب باران پرداخته شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از جدول تحلیلی SWOT که به استخراج چهارچوب های نوین مدیریتی طراحی شهری پایدار در زمینه کنترل آب باران و رواناب های حاصل از آن منتهی گردیده است.

کلیدواژه ها:

مدیریت آب باران ، کنترل رواناب و سیلاب شهری ، کیفیت زندگی ، الگوهای طراحی شهری پایدار