تاملی بر برخی مسائل حقوقی- اخلاقی «فناوری زیستی کایمرا»؛ مورد پژوهی رویکرد اسناد بین المللی

ایجاد کایمراها، به ویژه اختلاط های انسان– حیوان مسائل متعدد اخلاقی و حقوقی را در دانش پزشکی و زیست شناسی ایجاد کرده است. از یک سوی این موجودات ممکن است آثار نامطلوب و خطرات جدی بر سلامت و حیات انسانی و نیز تنوع زیستی بر جای گذارند. از سوی دیگر می توانند فوایدی از قبیل کمک به بیماران صعب العلاج در دانش پزشکی داشته باشند و لذا نباید تحقیقات علمی در این زمینه را ممنوع یا محدود نمود. این امر باعث شده است، مجادلات اخلاقی- حقوقی متعددی در این زمینه مطرح گردد. این سئوال اساسی مطرح است که آیا تحقیقات و تولید کایمرها از لحاظ حقوقی و اخلاقی قابل توجیه و مجاز هستند؟ در این مقاله کوشیده شده است برخی ابعاد حقوقی- اخلاقی تحقیق و ایجاد موجودات کایمرا در پرتو اسناد بین المللی و قواعد مورد اشاره در این اسناد مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرند. اجمالا در این خصوص سه رویکرد کلی مخالفت مطلق، مخالفت نسبی و موافقت قابل ذکر است. در اسناد بین المللی برخی قواعد و هنجارهای بین المللی مورد اشاره در اسناد بین المللی حوزه زیست پزشکی، ژنوم انسانی و حقوق حیوانات با تحقیقات و تولید کایمرها مرتبط هستند. فرض اساسی این مقاله در پاسخ به سئوال اصلی بر این مبنا استوار است که، دولت ها مکلفند در صدور مجوز به فعالیت های علمی مرتبط با کایمرا و هیبرید، جنبه احتیاطی امر را رعایت نموده و حتی الامکان از آثار نامطلوب آن بر موجودات زنده به ویژه انسان و تنوع زیستی پیشگیری نمایند.

کلیدواژه ها:

کایمرا ، فناوری زیستی ، زنوترنسپلنتیشن ، ابعاد حقوقی ، ابعاد اخلاقی