تولید و بررسی خصوصیات نانولیپوزومهای حامل کمپلکس بتاسیکلودکسترین و عصارهی تفاله هویج سیاه

عصاره تفاله هویج سیاه، به عنوان یک افزودنی غذایی ، حاوی ترکیبات زیست فعال اعم از آنتوسیانین ها و ترکیبات فنلی بوده، که ایمنی غذایی آن تایید شده است . ولی با توجه به ناپایداری این ترکیب و زیست دسترسی پایین آن، کاربرد بالقوه آن در صنعت غذا، دارو و لوازم آرایشی محدود می باشد . در صنایع غذایی استفاده از ترکیبات با ارزش موجود در تفاله هویج سیاه عمدتا وابسته به استخراج عصاره آن است . به دلیل برخی از مشکلات روشهای استخراج، اخیرا سیکلودکسترین ها به ویژه -βسیکلودکسترین ها کاربرد وسیعی در جهت استخراج ترکیبات فعال و ایجاد کمپلکس با ترکیبات ناپایدار عصاره پیداکردهاند. همچنین جهت افزایش بیشتر پایداری ترکیبات موجود در عصاره و بهبود زیست دسترسی این ترکیبات، در این مطالعه از کپسولاسیون با نانولیپوزومها استفاده شد. تحلیل دادهها در این تحقیق ، در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار بود و به منظور آنالیز دادهها از نرم افزار SPSS در سطح احتمال ۵ درصد و آزمون دانکن استفاده شد . میانگین اندازه ذرات نانولیپوزومهای بلانک ۱۰۲ نانومتر بود که با بارگیری کمپلکس بتاسیکلودکسترین و عصارهی تفاله هویج سیاه تغییر معنی داری نشان نداد. راندومان کپسولاسیون نیز ۸/۴ ± ۳/۸۲ درصد بود (۰۵/۰.(p< پتانسیل زتای نانولیپوزومها نیز با بارگیری عصاره از۳۵/۲ میلیولت به ۳ / ۱۵ - میلیولت کاهش یافت. بیشترین میزان آنتوسیانین کل و فعالیت آنتی اکسیدانتی مربوط به عصاره ی استخراجشده به کمک بتاسیکلودکسترین در غلظت ۷۵ / ۰ درصد بود و افزودن بتاسیکلودکسترین در حلال استخراج، تغییر معنی داری در میزانفنل کل عصاره ی هویج سیاه استخراج شده ایجاد نکرد ) ۰۵ / ۰ > p (. تصاویر به دست آمده از الکتروسکوپ الکترونی پویشی، نشان داد کهشکل ذرات عمدتا کروی هست و اندازه ذرات در هر دو نمونه نیز تقریبا کمتر ا ز ۱۵۰ نانومتر بود که با نتایج به دست آمده از دستگاه آنالیزاندازه ذرات هم خوانی دارد. همچنین بارگیری کمپلکس بتاسیکلودکسترین و عصاره ی تفاله هویج سیاه تغییراتی در طیف FTIR نشان دادکه مربوط به گروههای عاملی O-H و PO۲ بود. مطابق با نتایج حاصل از این تحقیق، استخراج عصاره تفاله هویج سیاه توسط β -سیکلودکسترین باعث افزایش کارایی استخراج ترکیبات زیستفعال گردید. همچنین، درونپوشانی کمپلکس عصاره تفاله هویج سیاه و β -سیکلودکسترین با نانولیپوزومها باعث افزایش پایداری آنتوسیانینها شد.

کلیدواژه ها:

فناوری سبز ، سیکلودکسترین ، پایداری ، کپسولاسیون ، عصاره تفاله هویج سیاه ، نانولیپوزو م