ارتقا هویت فضای شهری از طریق تبیین جایگاه مساجد در محلات شهر

شهرها همواره یکی از مهمترین نمودهای اصلی جهان بینی و فرهنگ و حیات اجتماعی بوده اند که به واسطه ساختارهای عینیخود، بسیاری از ابعاد پیدا و پنهان متاثر و منتج از این جهان بینی و فرهنگ را به نمایش می گذارد. این موضوع قطعا در خصوصجهان بینی و فرهنگ اسلامی نیز مصداق می یابد و شهرهایی که در طول تاریخ در قلمرو سیاسی و فرهنگی جهان بینی اسلامیشکل گرفته اند، نمودهای این جهان بینی و فرهنگ را در چشم انداز فضایی و ساختار کالبد خود به شکل های مختلف به نمایشگذارده اند. یکی از نمودهای مهم تاثیر جهان بینی و فرهنگ اسلامی در قلمرو شهرهای جهان اسلام، مساجد می باشند. در واقعیکی از مهمترین عناصری که در چشم انداز و منظر شهری اکثریت قریب به اتفاق شهرهای قلمرو اسلامی، خودنمایی می کند وبه نوعی تبدیل به یکی از نشانه ها و عناصر هویتی مهم آنها گشته است، مساجد هستند. ازاین رو، امروزه هویت بخشی محلات وسکونتگاه های انسانی به عنوان مقدمه موضوع تقسیمات کالبدی شهر و چگونگی ابعاد و سلسله مراتب آن، به ضرورتی عمده درمباحث برنامه ریزی شهری تبدیل شده است. هدف از این پژوهش بررسی جایگاه مساجد در هویتبخشی به فضای شهری، ارائهشده است. از دیگر اهداف این پژوهش میتوان به احیاء مجدد فضای شهری و ویژگی های زیبایی شناختی آن، دمیدن روح جدیددر عرصه های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی، تغییر در سطح فرهنگ، حفظ و ارتقاء ارزش های کهن، خلق فضایشهری معاصر با الگو از عناصر سنتی و تحکیم حس تعلق به مکان نام برد. روش تحقیق صورت گرفته از نظر هدف، کاربردی و بااستفاده از روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. در بخش گردآوری داده ها، از روش کیفی استفاده گردید. یافته های اینتحقیق نشان میدهند که توجه به جانمایی، کالبد، نحوه چیدمان فضاها و سایر عناصر شهری در کنار مباحث فرهنگی و معنوی،از جمله مواردی است که موجب ارتقاء هویت مسجدها در فضای شهری می گردد.

کلیدواژه ها:

مسجد ، فضای شهری ، محلات شهری ، ، هویت