اهمیت جایگزینی کشت گیاه تریتیکاله در مقایسه با یونجه و ذرت در راستای توسعه کشاورزی پایدار در استان فارس

تغییرات آب وهوایی نشان داده است که ایران با نوسانات زیادی از نظر کاهش بارندگی و افزایش دما بویژه در مناطقجنوبی، شرقی و مرکزی روبرو میباشد. پیامد اصلی تغییر آب وهوا برای پرورش نشخوارکنندگان کاهش تولید علوفه خواهدبود. سهم عمدهای از علوفه مورد نیاز بخش دامپروری کشور از یونجه و ذرت که گیاهانی با نیاز آبی بالایی میباشند تامینمیشود. کاهش منابع آب سطحی و زیرزمینی در مناطق جنوبی بر تولید یونجه و ذرت اثرگذار بوده است و عملکرد تولید دراین گیاهان بسته به تاریخ کشت و مدیریت در حال کاهش می باشد. جایگزینی خوراک های مرسوم با خوراک های دیگر دراین مناطق آب و هوایی که نیاز آبی پایین تری داشته و فصل کشت آن پاییز یا زمستان می باشد میتواند در کاهش هزینه هایتولید بسیار سودمند باشد و در حفظ محیط زیست و تامین تولیدات دامی مورد نیاز منطقه اثرگذار باشد. تریتیکاله به دلیلارزش غذایی بالا و مقاومت به خشکی به عنوان یک جایگزین مناسب معرفی شده است. بنابراین هدف از انجام تحقیق حاضرکشت گیاه تریتیکاله و بررسی عملکرد تولید ماده خشک، مصرف آب و بهره وری آب در این گیاه به عنوان یک گیاه پاییزه-زمستانه و مقایسه آن با ذرت و یونجه در استان فارس بوده است. این تحقیق در ایستگاه مرکز آموزش عالی کشاورزی علی آبادکمین واقع در شهر پاسارگاد در استان فارس انجام شد. از نظر بهره وری آب پایین ترین مقادیر به ترتیب در یونجه و ذرتمشاهده شد و بهره وری آب به منظور تولید تریتیکاله در مقایسه با ذرت و یونجه بالاتر بود. با توجه به نتایج حاصل کشتگیاهان پاییزه و زمستانه مانند تریتیکاله بویژه در حد فاصل بین دو کشت ذرت یا در مناطقی که کشت ذرت و یونجه بهدلیل مشکلات کم آبی امکان پذیر نمی باشد، میتواند به منظور تامین علوفه مورد نیاز دام و محافظت از محیط زیست بسیارسودمند باشد.

کلیدواژه ها:

کشاورزی پایدار ، تهدیدات محیط زیستی ، خشکسالی ، علوفه زمستانه ، تغذیه دام ، فارس