ارزیابی خصوصیات مهم رویشی، فنولوژی و میوه شناختی ۳۶ ژنوتیپ امیدبخش بادام (Prunus dulcis L.) روی پایه رویشی GN۱۵

این پژوهش به منظور بررسی خصوصیات رویشی، کمی و کیفی خشک میوه و مغز در ۳۶ رقم و ژنوتیپ امید­بخش بادام (Prunus dulcis L) انجام شد. ارقام و ژنوتیپ­های امیدبخش در یک شرایط محیطی یکسان در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات بادام در منطقه سامان وابسته به مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان چهارمحال و بختیاری روی پایه رویشی ۱۵GN در سال ۱۳۹۷ پیوند و در بهار، تابستان و پاییز ۱۴۰۲ از نظر صفات مهم رویشی، فنولوژیکی، کمی و کیفی خشک میوه و مغز ارزیابی و مقایسه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که صفات ارتفاع درخت، عرض تاج پوشش درخت ، قطر پایه و پیوندک، طول و قطر شاخه و نسبت ارتفاع به طول تاج پوشش درخت در ارقام و ژنوتیپ­های مورد بررسی معنی­دار بود. نتایج نشان داد که ارقام و ژنوتیپ­های مورد بررسی از نظر کلیه صفات خشک میوه و مغز تفاوت معنی­داری داشتند که نشان دهنده وجود تنوع بین ارقام و ژنوتیپ­های مورد بررسی است. براساس نتایج مقایسه میانگین صفات رویشی، بیشترین ارتفاع در ژنوتیپ­های ۴GA، ۳GA و ۳۵GA، بیشترین عرض تاج پوشش درخت در ژنوتیپ­های ۵GA، ۱۷GA، ۳GA، ۲۰GA، ۱۵GA و ۵GA و بیشترین قطر پایه و پیوندک و بیشترین طول و قطر شاخه یک ساله در ژنوتیپ ۱۸GA مشاهده شد. بیشترین عملکرد در ژنوتیپ­های ۲۰GA، ۱۶GA و ۲۶GA مشاهده شد. براساس نتایج به دست آمده، ارقام و ژنوتیپ­های ۵GA، ۲۴GA، ۱۲GA، ۹GA و ۱GA از نظر صفات خشک میوه و مغز برتری نسبی نشان دادند به طوری که ژنوتیپ ۲۴GA نسبتا دیرگل، ژنوتیپ­های ۱GA و ۵GA خیلی دیرگل بودند و گل دهی ارقام و ژنوتیپ­های ۹GA، ۱۲GA و ۲۴GA روی اسپور و ۵GA و ۱GA مختلط بود. قطر خشک میوه همبستگی مثبت و معنی­داری با وزن خشک میوه و طول و قطر مغز (۷/۰=r) نشان داد. نتایج این پژوهش نشان داد که ژنوتیپ ۳۵GA پیوند شده روی پایه ۱۵GN بیشترین طول، عرض و قطر خشک میوه، بیشترین وزن خشک و وزن مغز، رنگ مغز روشن، مغز بدون چروکیدگی، بیشترین درصد مغز و بیشترین نسبت وزن مغز به وزن خشک میوه را دارا بود.

کلیدواژه ها:

پایه رویشی ، خشک میوه ، ژنوتیپ برتر ، صفات رویشی ، مغز