اثر شوری، کود فسفر و کشت مخلوط گندم با خلر و ماشک بر فسفر قابل جذب و شکل های فسفر معدنی در یک خاک شن لومی

در این پژوهش، دو آزمایش جداگانه هر یک به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و با سه تکرار انجام شد. در آزمایش اول، اثر کشت، شوری و کود فسفر بر Olsen-P و شکل های فسفر معدنی با سه عامل نوع کشت در شش سطح (بدون کشت، تک کشتی گندم، تک کشتی خلر، تک کشتی ماشک، کشت مخلوط گندم-خلر، کشت مخلوط گندم-ماشک)، کود فسفر در دو سطح (صفر و ۸۰ میلی گرم بر کیلوگرم) و شوری خاک (ECe) در دو سطح (۷۵/۰ و ۵/۷ دسی زیمنس بر متر) بررسی شد. آزمایش دوم برای بررسی اثر زمان، شوری و کود فسفر بر Olsen-P و شکل های فسفر معدنی در شرایط بدون کشت با سه عامل زمان در دو سطح (صفر و ۹۰ روز) و کود فسفر و شوری (با همان سطوح آزمایش اول) انجام شد. نتایج نشان داد که کشت گیاهان گندم، خلر و ماشک در هر دو شرایط تک کشتی و کشت مخلوط، Olsen-P، NH۴F-P، NaOH-P، H۲SO۴-P و مجموع شکل های فسفر خاک را کاهش داد. در شرایط با کود فسفر، Available-P در خاک ریزوسفر بیشتر از خاک توده و در کشت مخلوط بیشتر از تک کشتی بود. ۹۰ روز پس از مصرف کود فسفر، شوری سدیم کلرید در خاک، NH۴Cl-P، NH۴F-P و NaOH-P را کاهش و Olsen-P و H۲SO۴-P را افزایش داد. مسن شدن پس از مصرف کود فسفر، NH۴Cl-P و Olsen-P  را کاهش و NH۴F-P، NaOH-P و H۲SO۴-P را افزایش داد. در شرایط با کود فسفر، عصاره گیر Olsen ممکن است مقدار Available-P گندم، خلر و ماشک را در شرایط تک کشتی و کشت مخلوط کمتر برآورد نماید. کشت مخلوط گندم-خلر و گندم-ماشک و مصرف ۸۰ میلی گرم فسفر بر کیلوگرم خاک در شرایط مشابه می تواند توصیه شود.

کلیدواژه ها:

زیست فراهمی ، شورشدن خاک ، عصاره گیری دنباله ای فسفر ، کشت گیاه ، مسن شدن