مقایسه طرحواره های ناسازگارانه و فضای مجازی بر هویت جنسی همسو و ناهمسو در نوجوانان و جوانان

مقدمه:  هویت جنسی تشکیل دهنده بخش بزرگی از هویت هر فرد می باشد. از آنجایی که عوامل مختلفی در تشکیل هویت جنسی نقش دارند، افراد از منابع متفاوتی جهت ایجاد هویت جنسی و آموزش رفتار جنسیتی دخترانه و پسرانه بهره می برند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه طرحواره های ناسازگارانه و فضای مجازی بر هویت جنسی ناهمسو و همسو در نوجوانان و جوانان انجام شده است. روش کار: جامعه آماری پژوهش شامل کلیه جوانان و نوجوانان شهر شیراز (ایران) در سال ۱۴۰۳-۱۴۰۲ بود که از بین آن ها تعداد۶۰ نفر(۳۰ نفر با هویت جنسی همسو، ۳۰ نفر با هویت جنسی ناهمسو) به عنوان نمونه با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس در مطالعه شرکت کردند. ابزارهای اندازه گیری پژوهش عبارت بودند از: پرسشنامه های طرحواره یانگ فرم کوتاه (۱۹۹۴)، هویت جنسی / نارسایی جنسیتی دئوگراسیاس (۲۰۰۷) و دنیای مجازی لی و همکاران(۲۰۰۵). اطلاعات حاصل از پرسش نامه ها با استفاده از نرم افزار ۲۳-Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با آزمون تحلیل واریانس چند متغیره به بررسی فرضیه های پژوهش پرداخته شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین طرحواره های ناسازگار و به کارگیری فضای مجازی در دو گروه دارای هویت جنسی همسو و ناهمسو در نوجوانان و جوانان تفاوت معنادار وجود دارد (۰۰۱/۰>p). همچنین تنها بین  طرحواره خودگردانی و عملکرد مختل دو گروه تفاوت معناداری وجود نداشت (۱۱۸/۰ >p). نتیجه گیری:  با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود که در مراکزی مثل کلینیک های روانشناسی یا مراکز مشاوره ای برنامه های آموزشی جهت آگاهی رسانی و کسب بینش در خصوص افراد با هویت جنسی ناهمسو که ممکن است این هویت کاذب و سطحی و ناشی از تاثیرگذاری طرحواره های ناسازگارانه فرد یا فضای مجازی باشد برگزار گردد تا موجب پشیمانی از بابت انجام عمل های تغییر جنسیت در فرد نگردد. همچنین آموزش مهارت هایی نظیر روابط اجتماعی، خودشناسی و نحوه استفاده درست از فضای مجازی برای نوجوانان و جوانان و والدین برگزار شود.

کلیدواژه ها:

Young Adult ، Adolescent ، Gender Dysphoria ، Maladaptive schemas ، Social Networking ، جوانان ، نوجوانان ، نارسایی جنسیتی ، طرحواره های ناسازگارانه ، شبکه های اجتماعی