تحلیل زمینه های موثر در تاب آورسازی کالبدی سکونتگاه های شهری ، مطالعه موردی : بافت تاریخی - قدیمی شهر خرم آباد

فرایند سازگاری موفق با تجربیات سخت یا چالش برانگیز را تاب آوری می گوییم . تاب آوری این روزها به دغدغه مهمی برای شهرها تبدیل شده است ؛ به طوری که توجه و پرداختن به آن در شهرهای خصوصا بلاخیز حائز اهمیت است . تاب آوری شهری (به انگلیسی : (Urban resilience معمولا به عنوان »توانایی قابل اندازهگیری هر سیستم شهری با کارکردهای گوناگون و سازوکار آن با محیط و اندرکنش های موجود و احتمالی با ساکنانش ، برای حفظ تداوم و استمرار عمل کرد در سطح مطلوب در طول همه تنش ها و پس از اعمال تغییرات در اثر اعمال آنها، در حالی که سازگاری مثبت و تبدیل به سمت پایداری است « تعریف می شود. بنابراین شهر تاب آور، شهری است که برای آماده شدن و پاسخگویی به همه گونه مخاطرات - طبیعی و انسانی ، ناگهانی و کند، مورد انتظار و غیرمنتظره - ارزیابی ، برنامه ریزی و اقدام می کند. شهرهای تاب آور موقعیت بهتری برای محافظت و ارتقای زندگی مردم، تضمین دستاوردهای توسعه ، ایجاد یک محیط قابل سرمایه گذاری و ایجاد تغییرات مثبت دارند. افزایش تاب آوری شهر ها در برابر بلایا طبیعی به ویژه زمین لرزه ها به میزان زیادی در کاهش این خسارات و همچنین زمان بهبودی جوامع موثر است . مراکز شهرها با سابقه قدیمی ، به دلیل مرکزیت جغرافیایی ، سهولت دسترسی ، مرکزیت ثقل اقتصادی و ویژگی های تاریخی _ فرهنگی دارای پتانسیل بالقوه بالایی می باشند؛ علی رغم ویژگی های مثبت قسمت مرکزی شهرها، بافت آنها از لحاظ مشکلات کالبدی (فرسودگی )، زیست محیطی ، درهم پیچیدگی بافت و ضعف زیرساخت ها رنج می برند .یکی از مراکز شهری با چنین مشخصه ای مرکز شهر خرم آباد می باشد. بافت هسته مرکزی این شهر عمدتا فرسوده است و نیاز به اقدامات ساماندهی و بهسازی دارد. هدف اصلی این تحقیق با توجه به وسعت دامنه مشکلات این بافت ها، تحلیل زمینه های موثر در تاب آورسازی کالبدی سکونتگاه های شهری و رسیدن به اهداف توسعه پایدار در بهسازی آن می باشد. در همین راستا، تحقیق حاضر به چگونگی تحقق ابعاد کالبدی و محیطی توسعه پایدار در بهسازی بافت های هسته مرکزی شهر خرم آباد پرداخته است .

کلیدواژه ها:

تحلیل کالبدی ، بهسازی ، شهر خرم آباد ، تاب آوری کالبدی .