ارزیابی بقایای گیاهان برنج (Oryza sativa L.)، لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L.)، شوید (Anethum graveolens L.) و بادمجان (Solanum melongena L) بر ویژگی های خاک در زراعت بدون نهاده شیمیایی ذرت (Zea mays L.)
محل انتشار: فصلنامه بوم شناسی کشاورزی، دوره: 16، شماره: 3
سال انتشار: 1404
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 30
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_AGRY-16-3_002
تاریخ نمایه سازی: 10 دی 1403
چکیده مقاله:
در نظامهای تولید پایدار و کشاورزی ارگانیک، انتخاب گیاهانی به عنوان پیشکشت سازگار و استفاده از بقایای گیاهی آن ها برای رسیدن به هدف اصلی سلامت و حفظ خاک اهمیت دارد. بدین منظور، کار تحقیقاتی حاضر در دو سال ۱۴۰۰-۱۳۹۹ و ۱۴۰۱-۱۴۰۰ در مرکز تحقیقات گیاهان گرمسیری شهرستان شوشتر به صورت تجزیه مرکب در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در چهار تکرار انجام شد. در این تحقیق دو مزرعه به صورت جداگانه با روش کشت هیرمکاری و خشککاری و کشت گیاهان پیشکشت شامل لوبیا چشم بلبلی (Vigna unguiculata L.)، برنج (Oryza sativa L.)، شوید (Anethum graveolens L.)، بادمجان (Solanum melongena L.) و شاهد (آیش) به عنوان تیمارهای آزمایشی ارزیابی شدند. نتایج نشان داد مقدار نیتروژن آلی و کربن خاک با کاربرد بقایای گیاهان لوبیا، برنج، شوید و بادمجان به ترتیب ۶۴، ۴۰، ۵۰ و ۵۰ درصد و کربن آلی ۴۷، ۵۱، ۴۷ و ۴۳ درصد نسبت به شاهد بود. همچنین حداکثر نسبت کربن به نیتروژن خاک با کاربرد بقایای برنج نسبت به شاهد ۸/۲۱ درصد افزایش نشان داد. میزان pH حاک با کاربرد بقایای گیاهان لوبیا، برنج، شوید و بادمجان به ترتیب کاهش ۵، ۵، ۴ و ۴ درصد نسبت به شاهد را نشان داد. مقدار پتاسیم خاک در اثر کاربرد بقایای لوبیا، برنج، شوید و بادمجان به ترتیب ۳۴، ۲۱، ۲۵ و ۲۴ درصد افزایش و کاربرد بقایای گیاهان شوید و لوبیا باعث افزایش معنیدار فسفر خاک به ترتیب ۵۶ و ۸۶ درصد در مقایسه با شاهد شد. همچنین بقایای گیاهی فوقالذکر به ترتیب باعث افزایش ۲۴، ۲۷، ۲۷ و ۲۵ درصد ماده آلی خاک شد. از طرفی، کاربرد بقایای گیاه لوبیا نقش مفیدتری نسبت به سایر گیاهان در افزایش درصد رطوبت خاک به میزان ۷/۴۴ درصد داشت. پایداری خاکدانه خاک با استفاده از بقایای لوبیا باعث افزایش ۶۰ برابری نسبت به شاهد شد. با توجه به نتایج تجزیه صفات مذکور، عملکرد دانه در مزارع به روش کشت هیرمکاری و خشککاری ذرت در حضور بقایای لوبیا به ترتیب ۰۹/۳۲ و ۰۷/۳۲ درصدی نسبت به شاهد افزایش داشت. بنابراین، روش کشت هیرمکاری و حفظ بقایای گیاهی به خصوص گیاه لوبیا چشم بلبلی (گیاهان خانواده بقولات) که در تناوب کشت شهرستان شوشتر مشاهده میشود، میتواند باعث افزایش موادآلی، عناصر معدنی خاک و حفظ ظرفیت نگهداری آب شود که در نهایت، نقش مهمی در بهبود و حفظ کیفیت و پایداری خاک و افزایش عملکرد بهینه در مزارع ذرت دارد.
نویسندگان
عین اله حسامی
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، واحد شوشتر، دانشگاه آزاد اسلامی، شوشتر، ایران
محسن جهان
گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
