جبران پذیری خسارات وارده بر محیط زیست در حقوق اسلامی

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 2

فایل این مقاله در 16 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_MEH-1-1_004

تاریخ نمایه سازی: 1 دی 1403

چکیده مقاله:

از یک قرن پیش به­دنبال طبیعت­ستیزی بسیاری از انسان­های منفعت­طلب که در تخریب مواهب الهی از هیچ امری کوتاهی نمی­کنند، حرکت­ها و تلاش­هایی از سوی گروه­ها و افرادی که آینده­نگری بیش­تری دارند شروع شده است. یکی از مقولاتی که نیاز چندانی به استدلال ندارد، محدودیت منابع طبیعی و زیست محیطی است که گاهی تخریب آن­ها هرگز قابل جبران نیست. بر این اساس در این نوشتار، ابتدا دیدگاه­های مختلف در لزوم یا عدم لزوم جبران خسارات زیست محیطی و استدلال­های طرفین طرح و مورد بررسی قرار گرفته است سپس بر اساس حقوق اسلامی ادله­ی لزوم جبران خسارت که عبارت از قاعده­ی احترام اموال و تسبیب و تفویت منفعت است به صورت اجمال مورد بررسی قرار گرفته است.در بررسی لزوم یا عدم لزوم جبران خسارات با استفاده از نظریه­ی مختار، به ماهیت و ویژگی­های خسارت­های زیست محیطی شامل دیرپا بودن، تدریجی الحصول بودن برخی، جبران­ناپذیر بودن برخی دیگر و نیز سرایت­پذیر بودن خسارات اشاره شده است.توجه به مبانی عقلی و عقلایی از جمله ادله­ای است که جبران­پذیری خسارات زیست محیطی را تایید می­کند. اصل توجه به توسعه­ی پایدار و مسئولیت آلوده­ساز و حقوق نسل­های آتی از جمله مبانی دال بر جبران خسارت زیست محیطی است که بدان پرداخته شده است.

نویسندگان

عزیزالله فهیمی

دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشگاه قم، قم، ایران

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • قران کری ...
  • نهج البلاغ ...
  • ابن­منظور، العلامه (۱۴۰۸ق)، لسان العرب، جلد نهم، بیروت: دار احیاء ...
  • ابن­قدامه، شمس­الدین و موفق­الدین (سال)، المغنی و الشرح الکبیر، بیروت: ...
  • افریقی مصری، محمد ابن مکرم (ابن منظور) (۱۴۲۶ق)، لسان العرب، ...
  • بحرانی، یوسف (سال)، الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهره، حققه ...
  • جبعی العاملی جواد، زین­الدین (شهید ثانی) (سال)، الروضه البهیه فی ...
  • حر عاملی، محمد بن حسن (۱۴۱۲ق)، وسائل الشعیه الی تحصیل ...
  • سرخسی، ابی بکر محمد بن احمد (۱۴۲۲ق)، المبسوط، جلد هفتم، ...
  • طوسی، ابو جعفر محمد بن الحسن (۱۳۷۸) (۱۹۹۰م)، المبسوط فی ...
  • نجفی، محمدحسن (۱۳۹۸ق)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، جلد ...
  • اصفهانی، حسین بن محمد راغب (۱۳۷۶)، مفردات الفاظ القران، تحقیق: ...
  • انصاری، مرتضی (۱۳۷۴)، قضاء و الشهادات، چاپ اول، قم: نشر ...
  • (۱۳۷۴)، المکاسب، جلد سوم، قم: نشر دهاقانی ...
  • صدر، محمدباقر (۱۴۱۷ق)، اقتصادنا، تحقیق مکتب الاعلام الاسلامی، چاپ اول، ...
  • طوسی، ابوجعفر محمد بن الحسن بن علی (۱۴۱۵ق)، الخلاف، چاپ ...
  • (۱۳۷۸)، مبسوط، چاپ اول، تهران: المکتبه المرتضویه ...
  • عاملی، زین الدین بن علی بن احمد (شهیدثانی) (۱۴۲۰ق)، الروضه ...
  • عمید، حسن (۱۳۷۵)، فرهنگ عمید، جلد اول، چاپ پنجم، تهران: ...
  • فاضل لنکرانی، محمد (۱۳۸۰)، سیری کامل در خارج فقه معاصر ...
  • فراهیدی، خلیل بن احمد (۱۴۲۵ق)، کتاب العین، جلد دوم، قم: ...
  • کاتوزیان، ناصر(۱۳۸۰)، اثبات و دلیل اثبات، تهران: انتشارات میزان ...
  • کلینی، محمد بن یعقوب (۱۳۶۵)، اصول کافی، جلد دوم، چاپ ...
  • موسوی اردبیلی، عبدالکریم (۱۴۰۸ق)، فقه القضاء، چاپ اول، قم: مکتبه ...
  • موسوی خمینی، سید روح الله (۱۳۷۳)، تخریرالوسیله، جلد دوم، چاپ ...
  • کیس، الکساندر؛ لانگ، وین فرد و اچ سند، پیتر (۱۳۸۴)، ...
  • انصاری، مسعود؛ طاهری، محمد علی (۱۳۸۸)، دانشنامه حقوق خصوصی، چاپ ...
  • جعفری لنگرودی، جعفر (۱۳۴۶)، ترمینولوژی حقوق. [بی­جا]: کتابخانه ابن­سینا. ...
  • (۱۳۸۱) مبسوط در ترمینولوژی حقوق، تهران: کتابخانه گنج دانش ...
  • حسینی نژاد، حسینقلی (۱۳۷۷)، مسئولیت مدنی، چاپ اول، تهران: مجد ...
  • دهخدا، علی اکبر (۱۳۷۴)، لغت نامه دهخدا، تهران: دانشگاه تهران، ...
  • رابینسون، نیکلاس؛ کولارسیا، لال کورو (۱۳۹۰)، مبانی حقوق بین­الملل محیط ...
  • رشیدی، حمید (۱۳۸۲)، قانون توزیع عادلانه آب در آیینه ی ...
  • روش، کاترین (۱۳۹۱)، بایسته های حقوق محیط زیست، ترجمه علی ...
  • ساعد، نادر و دیگران (۱۳۸۹)، مجموعه قوانین و مقررات محیط ...
  • سیاح، احمد (۱۳۷۷)، فرهنگ دانشگاهی ۱، چاپ دوم، تهران: اسلام ...
  • شیلتون، دینا؛ کیس، الکساندر (۱۳۸۹)، کتابچه قضایی حقوق محیط زیست، ...
  • صفایی، حسین (سال)، دوره مقدماتی حقوق مدنی، چاپ هفتم، تهران: ...
  • عمید، حسن (۱۳۶۹)، فرهنگ فارسی عمید، تهران: امیرکبیر ...
  • فراهانی­فرد، سعید (۱۳۸۹)، اقتصاد منابع طبیعی از منظر اسلام، چاپ ...
  • فهیمی، عزیزالله (۱۳۹۱)، مسئولیت مدنی ناشی از تخریب محیط زیست ...
  • کاتوزیان، ناصر (۱۳۷۴)، حقوق مدنی: الزام­های خارج از قرارداد: ضمان ...
  • گروه صلح کرسی حقوق بشر، صلح و دموکراسی یونسکو دانشگاه ...
  • محسن­زاده، احمدعلی؛ ساعد، نادر و سمیعی، علی (۱۳۸۸)، حقوق محیط ...
  • مشهدی، علی (۱۳۸۹)، ترمینولوژی حقوق محیط زیست، چاپ اول، تهران: ...
  • معین، محمد (۱۳۸۱)، فرهنگ معین، چاپ اول، تهران: واحد پژوهش ...
  • موسوی، فضل­الله (۱۳۷۹)، حقوق بین­الملل محیط زیست، تحقیقی از دانشگاه ...
  • مهمان­نوازان، روح­الله (۱۳۸۹)، خسارات قابل جبران در حقوق ایران، چاپ ...
  • نفیسی، علی اکبر (۱۳۷۸)، فرهنگ نفیسی،چاپ دوم، تهران: خیام ...
  • وحدتی شبیری، حسن (۱۳۸۵)، مبانی مسئولیت قراردادی: مطالعه تطبیقی در ...
  • مبانی فقهی حقوق محیط زیست [مقاله ژورنالی]
  • فهیمی، عزیزالله؛ مشهدی، علی (سال)، ارزش ذاتی و ارزش ابزاری ...
  • شمسایی، مهدی (سال)، مسئولیت مدنی ناشی از خسارت های زیست ...
  • ابن اثیر، (سال)، عن­النهایه فی غریب الحدیث والاثر، بیروت: دار ...
  • ابن منظور (۱۴۰۵ق)، لسان­العرب، قم: نشر ادب الحوزه ...
  • اصفهانی، راغب (سال)، مفردات القرآن فی غریب القرآن، تهران: المکتبه ...
  • نائینی، محمدحسین (۱۴۲۱ق)، منیه الطالب، مقرر نجفی خوانساری، الجزء الثالث، ...
  • Environmental Valuation, Department of Economics and Social Sciences, Agricultural University ...
  • نمایش کامل مراجع