سیاست گذاری راهبردی چندجانبه گرا در مدیریت بحران های منطقه ای جنوب غرب آسیا

پژوهش حاضر درصدد پاسخ به این سوال است که بحران های منطقه ای جنوب غرب آسیا دارای چه ویژگی هایی بوده و چگونه می توان زمینه های امنیت و باثبات سازی محیط منطقه ای را شکل داد؟ روش پژوهش تحلیل محتوا بوده، و از نظریه موازنه تهدید و همکاری های چندجانبه «استفان والت» استفاده شده، که مبتنی بر سازوکارهای دفاع جمعی در جهت تقویت بازدارندگی در برابر قدرت بازیگر بحران ساز است. سیاستگذاری راهبردی در عصر بحران های منطقه ای و محیط آشوب زده نیازمند شناخت عوامل هستی شناسانه و معرفت شناسانه بحران، تعارض و رویارویی است. در سال های پس از جنگ سرد، نشانه هایی از چالش های امنیتی در حوزه های مختلف جغرافیایی ظهور یافته که آثار خود را در نشانه هایی از بحران، تعارض، تضادهای امنیتی و تروریسم به جا گذاشته است. هرگونه سیاستگذاری راهبردی برای مقابله با چنین تهدیداتی را می توان مبتنی بر چندجانبه گرایی تاکتیکی دانست. علت اصلی بکارگیری چنین نشانه هایی را می توان در آشوب و آشفتگی دائمی در نظام جهانی یافت. در چنین شرایطی تغییرات ساختاری نظام بین الملل و محیط منطقه ای عامل اصلی گسترش بحران محسوب می شود. در فضای موجود که نشانه هایی از آشفتگی نظم جهانی به وجود آمده، بازیگران گریز از مرکز عامل اصلی تعارض سازمان یافته و تصاعدیابنده در حوزه های مختلف جغرافیایی به ویژه از جنوب غرب آسیا تا شرق مدیترانه تلقی می شود. در فضای تعارض و عدم کنش ساختاری کشورها، زمینه برای ظهور تهدیدات و بازیگران گریز از مرکز به وجود آمده است. نقش یابی بازیگران نیابتی، هویت گرایی راهبردی و ژئوپلیتیکی به موازات نشانه هایی از آشفتگی پایان ناپذیر سیاست بین الملل، منجربه تصاعد بحران و تضادهای امنیتی برای کشورهای منطقه ای و قدرت های بزرگ شده است. چنین نشانه هایی مانع از تحقق ثبات، تعادل، کنش سازمان یافته و قابل پیش بینی کشورها و نیروهای سیاسی نوظهور خواهد بود. چندجانبه گرایی در شرایطی ضرورت دارد که نشانه هایی از «موازنه پرالتهاب» شکل گرفته و منجربه ناپایداری بازیگران منطقه ای شده باشد.

کلیدواژه ها:

چندجانبه گرایی ، مدیریت بحران ، جنوب غرب آسیا ، نظام بین الملل ، موازنه تهدید ، استفان والت