اثر تنش کم آبی و کود بر برخی از ویژگی های زراعی و فیزیولوژی گلرنگ (.Carthamus tinctorius L)

با توجه به شرایط اقلیمی خشک شهرستان مهران و لزوم کشت گیاهان زراعی با نیاز آب کمتر، گیاه گلرنگ برای این پژوهش انتخاب شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار بود. عامل اصلی شامل دو سطح تنش کم آبی (I۱ و I۲) ،آبیاری به ترتیب پس از ۷۰ و ۱۴۰ میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A و عامل فرعی اول در دو سطح پتاسیم (عدم مصرف و مصرف ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار= K۱ و K۲) و عامل فرعی دوم، دو سطح کود زیستی (عدم مصرف و مصرف قارچ میکوریزا= F۱ و F۲) بود. ویژگی های کارایی مصرف آب،نشت یونی،مقدار نسبی آب برگ، کلروفیل a و b و درصد روغن تعیین شد. نتایج نشان داد که تنش کم آبی موجب کاهش معنی دار عملکرد دانه شد بطوری که عملکرد دانه گلرنگ با آبیاری پس از ۱۴۰ میلی متر نسبت به تیمار آبیاری پس از ۷۰ میلی متر، ۵۷/۸ درصد کمتر شد همچنین اثر تنش کم آبی بر ویژگی های کارایی مصرف آب، مقدار نسبی آب برگ، کلروفیل a و نشت یونی در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. تنش کم آبی مقدار نسبی آب برگ و درصد روغن را کاهش و بر نشت یونی اثر افزایشی داشت. از طرف دیگر اثر کاربرد پتاسیم بر کارایی مصرف آب و اثر اصلی کود زیستی بر مقدار نسبی آب برگ، کلروفیل a و b و درصد روغن در سطح احتمال پنج درصد معنی دار بود. برهمکنش کم آبی و کاربرد پتاسیم هم بر ویژگی کارایی مصرف آب تاثیر معنی داری داشت. کم آبی (آبیاری پس از ۱۴۰ میلی متر تبخیر از تشتک کلاس A) کلروفیل a و b را در گلرنگ به ترتیب ۲۱/۲ و ۲۰/۳ درصد نسبت به شاهد کاهش داد. کاربرد پتاسیم و کود زیستی (قارچ میکوریزا) بر کارایی مصرف آب و مقدار نسبی آب برگ اثر معنی داری داشتند. در شرایط تنش کم آبی، بیشترین مقدار کلروفیل b (۲۹/۳ میکروگرم بر میلی لیتر) با کاربرد پتاسیم و کود زیستی به دست آمد. در حالت کلی، کاربرد پتاسیم و قارچ میکوریزا سبب کاهش خسارت تنش کم آبی در کلزا گردید..

کلیدواژه ها:

زراعت ، کم آبی ، گلرنگ ، میکوریزا ، پتاسیم