بررسی حجم آب مصرفی و بهره وری آب در مزارع جو استان خراسان رضوی

با توجه به سطح زیرکشت و اهمیت اقتصادی تولید جو در استان خراسان رضوی، بررسی حجم آب آبیاری و بهره وری آب برای تولید این محصول استراتژیک ضرورت دارد. در این تحقیق، ۲۴ مزرعه در دو منطقه سبزوار و نیشابور به گونه ای انتخاب شدند که عوامل مختلف از جمله روش آبیاری، سطح مالکیت، پراکنش مناسب و کیفیت آب آبیاری را پوشش دهند. با پایش دقیق برنامه آبیاری مزارع منتخب، میزان آب آبیاری در طول فصل رشد اندازه گیری گردید. در انتهای فصل رشد و پس از تعیین میزان عملکرد محصول، مقدار بهره وری آب آبیاری تعیین شد. نتایج نشان داد که حجم آب آبیاری جو در مناطق مورد مطالعه از ۲۳۹۳ تا ۷۹۱۱ متغیر و میانگین وزنی آن (بر اساس مساحت کشت مناطق) ۴۵۹۳ مترمکعب در هکتار بود. در حالیکه میانگین نیاز ناخالص آب آبیاری جو در مناطق مورد مطالعه به روش پن من -مانتیث با استفاده از داده های هواشناسی ده سال اخیر و سند ملی آب به ترتیب ۹۱۱۱ و ۸۴۸۹ مترمکعب درهکتار بود. میانگین عملکرد جو در مزارع منتخب از ۱۶۰۰ تا ۵۶۰۰ متغیر و میانگین وزنی آن ۲۳۱۰ کیلوگرم در هکتار بود. بهره وری آب آبیاری نیز در مزارع منتخب از ۰/۲۴ تا ۲/۳۴ متغیر و میانگین وزنی آن ۰/۵۸کیلوگرم بر متر مکعب تعیین شد.

کلیدواژه ها:

آب مصرفی ، استان خراسان رضوی ، بهره وری آب ، عملکرد ، زراعت جو