بررسی وضعیت کشورهای اسلامی از نظر فقر علمی در حوزه علوم پزشکی

هدف: مطالعه و تغییر و تحول علوم پزشکی از منظرگاه تولید علم و آسیب شناسی رشته های مختلف آن و سرانه علم تولیدشده، اهمیت زیادی برای ترسیم مسیر آینده حرکت خواهد داشت و به طور خاص یافته های پژوهش حاضر منجر به روشن کردن جایگاه و موقعیت کشور در تولید علم در علوم پزشکی و مقایسه آن با کشورهای اسلامی خواهد شد. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی خط فقر علمی کشورهای جهان اسلام در حوزه علوم پزشکی است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی بوده و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. داده های این پژوهش از وبگاه علوم استخراج شده است. جامعه این پژوهش، تمامی مدارک نمایه شده حوزه علوم پزشکی مربوط به کشورهای اسلامی در وبگاه علوم در بازه زمانی ۱۹۷۸ تا ۲۰۱۴ است.        یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد رتبه کشورهای اسلامی در تولیدات علوم پزشکی بر اساس تعداد مدارک نمایه شده در وبگاه علوم، ترکیه با انتشار ۱۷۲۰۷۲ مدرک و توان علمی ۶۲. ۴۱ اول، کشور مصر با انتشار ۳۰۲۰۸ توان علمی ۳۱. ۷، در رتبه دوم قرار دارد. رتبه سوم نیز متعلق به کشور عربستان سعودی است که با ۲۹۱۱۷ مدرک توان علمی ۰۴. ۷ و کشور ایران نیز با ۲۷۷۹۹ مدرک و توان علمی ۷۲. ۶، رتبه چهارم در بین کشورهای اسلامی را به خود اختصاص داده است. نتیجه گیری: نتایج نشان دهنده آن است که سهم کشورهای اسلامی، در زمینه تولیدات علوم پزشکی به عنوان گروهی از کشورهای در حال رشد، از کل تولیدات علمی جهان بسیار اندک بوده و به نظر نمایانگر جایگاه تاریخی و موقعیت فعلی بعضی از کشورهای اسلامی صاحب نام در حوزه پزشکی نبوده و توجه و تلاش بیشتر پژوهشگران این کشورها را در این حوزه می طلبد تا با تکیه به نتایج حاصل از پژوهش ها مدیران و سیاست گذاران حوزه های پزشکی در منطقه بتوانند برنامه های عملیاتی موفق تری را به اجرا درآورند.

کلیدواژه ها:

فقر علمی ، تولید علم ، تولیدات علمی حوزه علوم پزشکی ، علم سنجی ، کشورهای جهان اسلام