ترسیم ساختار علمی حوزه حفاظت و مرمت میراث فرهنگی با استفاده از تحلیل هم رخدادی واژگان

هدف: در این پژوهش، هدف ترسیم ساختار حوزه های موضوعی مقالات حوزه حفاظت و مرمت میراث فرهنگی، نمایه شده در پایگاه AATA[۱]  است.روش شناسی: پژوهش حاضر در دسته مطالعات علم سنجی قرار دارد و با استفاده از فن های تحلیل هم واژگانی، خوشه بندی و شاخص های تحلیل شبکه های اجتماعی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، موضوع های تخصیص یافته به مقالات نمایه شده در پایگاه AATA، برای ۹۸۹۷۶ مقاله در سال های ۱۸۰۰-۲۰۲۰ میلادی است. برای خوشه بندی سلسله مراتبی از نرم افزار SPSS و برای ترسیم نقشه های علمی و شبکه هم رخدادی موضوعات از نرم افزارهای VOSviewer، UCINET و راورپریمپ استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد؛ جستار «حفاظت معماری» بیش ترین فراوانی و زوج هم واژگانی «حفاظت از معماری**سنگ  و مصالح ساختمانی مرتبط» بیش ترین فراوانی هم رخدادی را داشتند. براساس نتایج موضوع های تخصیص یافته به مقالات در ۸ خوشه موضوعی قرارگرفتند. خوشههای «شناخت تکنیک و مواد و ارزیابی روش های درمان» و «منابع تاریخی حفاظت» محوری، خوش توسعه و خوشههای «مطالعات متمرکز بر نوع مواد مورد حفاظت» و «مرمت اضطراری و تحلیل ریسک» مرکزی؛ اما نابالغ هستند.نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد، تحلیل هم رخدادی واژگان به خوبی می تواند ساختار علمی یک حوزه را نمایش دهد. در تحلیل نمودار راهبردی، خوشه های «شناخت تکنیک و مواد و ارزیابی روشهای درمان» و «منابع تاریخی حفاظت» از خوشه های مرکزی و بالغ بوده و نقش محوری دارند. هم چنین باتوجه به بازه زمانی انتشار مقاله ها، خوشه «نظریه ها و تاریخچه» در حال فروپاشی و خوشه «بتن تاریخی (ساروج)» در حال ظهور می باشند. بنابراین، در پژوهش ها کمتر مورد توجه قرار گرفته اند.

کلیدواژه ها:

هم رخدادی واژگان ، ترسیم ساختار علم ، تحلیل خوشه ای ، نمودار راهبردی ، حفاظت میراث فرهنگی