شناسایی متغیرهای کلیدی بازار گردشگری بین المللی با تاکید بر نظریه رقابت پذیری مقصد بر مبنای مدل یکپارچه (مورد: کلانشهر تهران)

زمینه و هدف: رقابت ­پذیری بالای مقاصد در بازار گردشگری بین ­المللی یکی از اصلی ­ترین عوامل موفقیت در صنعت گردشگری، به ­ویژه گردشگری کلان­شهرها و بهره ­مندی از مزایای آن است؛ ازاین­رو، پژوهش حاضر با هدف «شناسایی متغیرهای کلیدی بازار گردشگری بین ­المللی با تاکید بر رقابت پذیری مقصدهای گردشگری در شهرستان تهران» به بررسی این مهم پرداخت. مقاصد گردشگری این شهرستان با توجه به پایتخت بودن تهران دارای موقعیت استراتژیک و منحصر به ­فردی می­ باشند که توجه مبحث رقابت ­پذیری آن را در این شهرستان دوچندان ساخته است.روش ­شناسی: روش پژوهش توصیفی تحلیلی و از نوع کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش را سه گروه عمده (۳۵ نفر از اساتید دانشگاه های استان تهران) به روش نمونه­ گیری تصادفی طبقه ای (۳۰ نفر از کارشناسان حوزه گردشگری استان) و (۱۵ نفر گردشگران در دسترس) تشکیل می دادند. در نهایت از مجموع سه جامعه آماری مورد مطالعه ۸۰ نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. تجزیه ­و تحلیل داده ها در محیط نرم­ افزار SPSS۲۰ انجام شد.یافته ­ها: یافته­ ها نشان داد مهم­ترین مولفه کلیدی تاثیرگذار بر رقابت ­پذیری مقصدهای گردشگری شهرستان تهران، منابع مقصد هستند. مقادیر ضریب همبستگی پیرسون نیز نشان داد که بین متغیرهای مستقل (منابع فیزیکی (خدادادی) منابع فیزیکی (ایجاد شده)، منابع تاریخی و فرهنگی (موروثی)، منابع انسانی، منابع دانشی، منابع سرمایه ­ای، عوامل و منابع پشتیبان، شرایط وضعیتی) با رقابت ­پذیری مقصدهای گردشگری رابطه مثبت و معنی داری در سطح اطمینان ۹۹ درصد وجود دارد.نتیجه­ گیری و پیشنهادها: برای رقابت­ پذیری مقصدهای گردشگری شهرستان تهران توجه به منابع مقصد و علی ­الخصوص مدیریت مقصدها ضروری می­ نماید. ازآنجایی­که در رتبه­ بندی متغیرهای موثر رقابت­پذیری، پاسخ­گویان توجه به منابع سرمایه ­ای، عوامل و منابع پشتیبان، منابع دانشی، زیرساخت ­ها و روبناهای گردشگری را دارای نقش کلیدی می­ دانستند، بنابراین پیشنهاد می ­گردد به سرمایه ­گذاری بخش دولتی و خصوصی در بازاریابی بخش گردشگری توجه گردد.نوآوری و اصالت: توجه به متغیرهای کلیدی رقابت ­پذیری مقاصد گردشگری موضوعی است که کم­تر به آن پرداخته شده؛ توجه به توانایی و قابلیت یک مقصد برای حفظ موقعیت،جایگاه و سهم بازار خود یا اصلاح بخشی از آن­ها در طول زمان موضوع مورد بحث این مقاله است.

کلیدواژه ها:

گردشگری بین المللی ، رقابت پذیری ، مدل یکپارچه ، تهران