بررسی امکان استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب در شبکه های آبیاری و زهکشی مطالعه موردی: بوئین زهرا

به دلیل کمبود منابع آب و افزایش روزافزون تقاضا برای آن، فاضلاب تصفیه شده در صورت تامین استانداردهای کشاورزی می تواند به عنوان یک منبع جایگزین یا تکمیلی آب در جهت رسیدن به کشاورزی پایدار مطرح باشد. در این مطالعه، با توجه به مشکل کم آبی و وجود زمین های مستعد کشاورزی در استان قزوین، به ویژه در منطقه بوئین زهرا، امکان استفاده از پساب تصفیه خانه فاضلاب شهر قزوین در شبکه آبیاری و زهکشی بوئین زهرا بررسی شد. در مرحله نخست، وضعیت محیط زیست منطقه بوئین زهرا مورد مطالعه قرار گرفت و سپس، به مدت یک سال (۱۳۹۹-۱۳۹۸) نمونه برداری های ماهانه از فاضلاب خام ورودی و پساب خروجی انجام شد. تحلیل های فیزیکی، شیمیایی و میکروبی این نمونه ها برای ارزیابی کارایی تصفیه خانه فاضلاب قزوین انجام شد. سپس، با بررسی الگوی کشت منطقه و نیازهای کیفی محصولات کشاورزی، برنامه ای برای توسعه شبکه آبیاری و زهکشی بر اساس کمیت و کیفیت پساب تولیدی تدوین شد. بررسی های انجام شده شامل انتقال ثقلی، افت شدید آبخوان، خصوصیات خاک و الگوی کشت منطقه بود. با در نظر گرفتن این عوامل و مقبولیت اجتماعی طرح، توسعه شبکه با استفاده از ۲۰/۸ میلیون متر مکعب پساب سالانه و پوشش ۲۰۰۰ هکتار از زمین های بوئین زهرا پیشنهاد شد و الگوی کشت و سیستم آبیاری مناسب تعیین شد. در نهایت، با توجه به اهمیت مسائل بهداشتی و زیست محیطی، یک برنامه جامع برای پایش کیفی اجزای مختلف طرح شامل پساب، خاک، محصولات کشاورزی و کارگران شاغل در پروژه تهیه و ارائه شد تا از استفاده پایدار و ایمن از این منبع اطمینان حاصل شود.

کلیدواژه ها:

آبیاری ، فاضلاب ، کشاورزی پایدار